چالش سینمای مستند با واقعیت روزمره/ خلاقیت منافاتی با آموزش ندارد

به گزارش هنردستان: مهرداد اسکویی در آستانه برگزاری دومین دوره‌ کارگاه سینمای حرفه‌ای از اهمیت آموزش و توجه به کیفیت مواجهه با امر واقع در سینمای مستند گفت.

دومین دوره از مجموعه کارگاه‌های سینمای حرفه‌ای از سی‌ و یکم مرداد ماه در شهرستان سنقر برگزار می‌شود. دوره ۱۰ روزه‌ای که به میزبانی انجمن سینمای جوان سنقر به برگزاری ورک‌شاپ‌های آموزشی مختلف و فیلمسازی هنرجویان طی سه روز پایانی، اختصاص خواهد داشت.

مهرداد اسکویی مستندساز باسابقه سینمای ایران که در کارنامه‌اش آثاری مانند سه‌گانه‌ «روزهای بی‌تقویم»، «آخرین روزهای زمستان» و «رویاهای دم صبح» به چشم می‌خورد، یکی از اساتید این دوره است که کارگاه «ساخت فیلم مستند» را هدایت می‌کند.  

خلاقیت منافاتی با آموزش ندارد

اسکویی درباره‌ آموختن سینما و اهمیت آن با بیان ‌اینکه خلاقیت هیچ‌ ناسازگاری با آموزش و شاگردی ندارد، گفت: سینما، هنری است که علوم و هنرهای مختلف را در دل خود جای داده و کار در سینمای حرفه‌ای، نیازمند آگاهی از علومی مانند روانشناسی، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و … است. شما باید از هنرهایی که پیش از سینما وجود داشتند و کارکردشان در سینما، باخبر باشید و اینها آموختنی است.

وی ادامه داد: مسئله‌ دیگر نیازهای ساخت یک فیلم است که هرچه بیشتر از فنونِ کارگردانی، فیلمنامه‌نویسی، تدوین، شناخت تصویر و صدا بدانید، کمک می‌کند که دانایی‌ و خلاقیت‌تان در کنار هم قرار بگیرند و صدای شخصی سینماگر را به شکل بهتری بسازید و ارایه دهید.

کارگردان فیلم «مریم جزیره هنگام» درباره سرفصل آموزش‌هایش در کارگاه «ساخت فیلم مستند» توضیح داد: مواجه با امر واقع مهم‌ترین مسئله پیش‌روی فیلمساز در سینمای مستند است و می‌کوشم تا رودررویی با امر واقع را سرفصل کارگاه قرار دهم. اینکه چگونه می‌توانیم به یک ایده برسیم و این ایده را به فیلمنامه و فیلم تبدیل کنیم. تلاش می‌کنم که برای فیلمسازان حاضر در کارگاه پرسش ایجاد کنم تا در مسیر یافتن پاسخ‌ها، درک تازه‌ای از سینما بیابند.

با یک کارگاه فیلمساز تربیت نمی‌شود

کارگردان «رویاهای دم‌ صبح» یادآور شد: به نظر نمی‌رسد یک یا چند کارگاه کسی را به نتیجه برساند. باید شرکت کنندگان را درگیر امری کرد که به آن علاقه‌مندند و با سوال‌هایی مواجه شوند که باید پی پاسخ‌شان باشند و یا پیشنهادهایی برای مسیریابی و حتی مسیرگذاری که بتوانند راه خود را در مسیر سینمای مورد علاقه‌شان بیابند.

اسکویی درباره انتقال تجربه در کارگاه آموزشی، گفت: تجربه در برخورد با فضاهای تئوریک و آکادمیک کارآمد می‌شود. من نقطه‌نظرهای آکادمیکِ خود را در مواجه با تجربه‌هایم بیان می‌کنم و این تجربه‌ها هستند که کمک می‌کنند بدانم کجاها در حرفه فیلمسازی مستند، موفق بوده‌ام و چه مسیری را پشت‌سر گذاشته‌ام تا به فیلم برسم.

برنده تندیس دایره طلایی بهترین اثر مستند از جشنواره سینمای جهان کانادا ۲۰۱۸، اضافه کرد: من در زمینه مورد علاقه‌ام مطالعه می‌کنم، فیلم می‌بینم، کارگاه‌های مختلف ملی و بین‌المللی شرکت می‌کنم. همه ای‌ها نه فقط برای اینکه می‌خواهم شاگرد بمانم، بلکه برای این است که گاهی اوقات با حضور در کارگاهی متوجه می‌شوم که چه مسیری را دوست ندارم و ممکن است ایده‌ای به ذهنم برسد تا مسیر خودم را پیدا کنم. این ویژگی که استاد یا راهنمای کارگاه چه مسیری را طی کرده و پیشنهاد می‌دهد، مسئله قابل توجهی است که می‌تواند به شرکت‌کنندگان در کارگاه حق انتخاب بدهد.

چالش سینمای مستند با واقعیت، زمان و درام است

اسکویی درباره‌ شیوه‌ آموزش خود و مهم‌ترین تفاوت آن با کارگاه اساتید دیگر توضیح داد: اساتید دیگر تجربه‌ها و دانسته‌های‌شان را از سینمای متخیل و یا داستانی ارایه می‌کنند و من می‌کوشم هنرجویم را با امر واقع روبرو کنم. اینکه چطور می‌شود از زندگی در جریان، بی‌شکل، بی‌هدف و روزمره آدم‌ها به فیلمی برسیم که روایت داشته باشد. در سینمای مستند ما با واقعیت، زمان، درام و شخصیت‌پردازی چالش داریم و چگونگی مواجه با اینها، مسئله‌ای است که به آن اشاره‌ خواهم کرد.

این فیلمساز درباره جذابیت ساخت درام از یک ماجرای واقعی، گفت: من یکی از کسانی‌ام که از کار حرفه‌ای‌ خود راضی هستم و سینمای مستند برای من فوق‌العاده است. خیلی‌ها از من پرسیده‌اند که قصد نداری سمت سینمای داستانی بروی و پاسخ من همیشه این بوده که نه، زیرا زندگی انسانی آن‌قدر پیشنهادهای بکری به شما می‌دهد که نیازی نباشد به یک اتاق بروید و تخیل کنید تا داستان جذابی را بسازید. در سینمای مستند من فکر می‌کنم از یک جاده خاکی می‌روم، نمی‌دانم که دقیقا از کجا باید بروم و یا چه چیزهایی در انتظار من است. وقتی یک چیزی را پیدا می‌کنم، شناخت و کشف آن برای من جذاب‌تر از رسیدن به هدفی است که شاید پیش از شروع در سر داشته‌ام.

وی در پایان عنوان کرد: مهمترین چالش این است که بدانیم ابزارهای روایت در سینمای مستند کدامند. خیلی وقت‌ها شما با کسی مواجهید که بخشی از زندگی طبیعی‌اش خوابیدن و یا سرکار رفتنِ روزمره است. باید بدانید که از این زندگی روزمره چه می‌خواهید؟ دنبال چه هستید و چگونه می‌خواهید خواسته‌تان را به تصویر بکشید. برای همین من دفتری دارم که موضوعات مختلف را در آن یادداشت می‌کنم اما موضوعی که دغدغه‌ام باشد و فکر کنم در مسیر پرداخت و ساخت آن چالش‌هایی برای من و گروهم ایجاد می‌کند، دستمایه ساخت فیلم من می‌شود.

دومین دوره‌ مجموعه کارگاه‌های سینمای حرفه‌ای به همت انجمن سینمای جوان سنقر و حضور اساتیدی همچون کیوان علیمحمدی، مجید برزگر، مهرداد اسکویی، فرشاد محمدی، کاظم بایرام‌بخش، سهراب نوربخش، امیر ادیب‌پرور، پژمان قربانی و سهیل شهبازلو از سی و یکم مرداد در شهرستان سنقر وکلیایی برگزار می‌شود.

امتیاز دهید
تئاتر

بیست‌وششمین برنامه از سلسله‌جلسات نمایش فیلم‌تئاترهای خانه هنرمندان برگزار شد

«کارنامه بُندارِ بیدَخش»؛ نقدی به دانشی که در جامعه گفتمان ندارد بیست‌وششمین برنامه از سلسله‌جلسات نمایش فیلم‌تئاترهای شاخص با همکاری مشترک انجمن صنفی منتقدان، نویسندگان

ادامه مطلب »