پروفسور ایرج نبیپور در نشست جادوی بافت تاریخی بوشهر گفت: اگر چه به دلیل شهادت سردار عزیزمان، حال جامعه خوش نیست و تصمیم به عدم برگزاری این جلسه داشتیم، اما تهدید توییتری ترامپ در خصوص هدف قرار دادن مکانهای فرهنگی ایران ما را بر آن داشت تا این نشست فرهنگی قطعا برگزار شود.
وی با اشاره به تاثیر بنیادین فرهنگ بر جوامع بشری افزود: وقتی آلمان نازی به سن پترزبورگ حمله کرد، مردم این شهر نمادها و آثار فرهنگی آن را جمعآوری و به مکانهای امن منتقل کردند و این موضوع، نشانگر اهمیت این نمادها در هویتبخشی به شهر کنونی سن پترزبورگ است.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: استعمار همواره برای نفوذ و سلطه خود، کشورها را از فرهنگ تهی میکند تا بتواند بر آنها سلطه ایجاد کند.
نبیپور با اشاره به پژوهشهای میدانی خود در بافت قدیم بوشهر اظهار کرد: وقتی جهت انجام یک پروژه تحقیقاتی، به عکاسی و رصد بافت مشغول بودم به این نتیجه رسیدم که شرارههای بافت قدیم بوشهر با تمام خستگی و بیمهری نسبت به آن، طنازی میکند و از این رو است که هر روحی در شوق وصال آن سوزان میشود و ناخواسته در شبکه کوچههای تنگ و پیچیده آن محو میشود.
وی این تفسیر شاعرانه را متکی بر ذات معماری دوآلیسم بافت قدیم بوشهر دانست و گفت: برخلاف بسیاری از نقاط دیگر ایران، معماری بوشهر هم درونگرا و هم برونگرا است، به طوری که علاوه بر درون زیبا، بیرون همه پسندی نیز دارد.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس به شمارش برخی از نمادهای معماری بوشهر پرداخت و گفت: پنجرههای نیم دایره که تقریبا در تمام نقاط بافت قدیم با آن روبرو میشویم یکی از این نمادهاست که مانند عشوه چشم عشاق بر پیکره این بناها خودنمایی میکند.
نبیپور ادامه داد: معماران این کهن بافت در کار گذاشتن پنجرهها با طاق قوسی از قوانین تقارن سود جستهاند و در هر ضلعی از ساختمان، با تابعیت از اصل هدایت حداکثر وزش باد و نور به اندرون، از تعداد بسیار چشمگیر پنجره در هر ضلعی از بنا استفاده نمودهاند.
این پژوهشگر بیان کرد: قوس نیم دایره بر سر پنجرهها نشانگر تمایل فرار انسان از فضای سه بعدی به دو بُعدی، یعنی یک گام نزدیکتر بر بی بُعدی و بیکرانگی هستی است و اینگونه است که حیات در درون این بناها، در ارکستری از الگوهای هندسی معنا مییابد.
پروفسور ایرج نبیپور شیشههای رنگی و اصول تقارن در به کارگیری آن را یکی از شگفتیهای این سبک معماری میداند و معتقد است؛ پنجرهها و شیشههای رنگی بافت قدیم بوشهر، همچون چشم و ریههای این ارگانیسم هستند که باد، نور و حیات را به اندرون هدایت میکنند و انرژی، زندگی و پویایی آنها را فراهم میآورند.
وی در این خصوص اضافه کرد: استفاده از رنگ یکی از مشخصههای معماری ایرانی-اسلامی است چرا که در دیگر کشورهای اسلامی (مثلا عربستان) به دلیل اقلیم و طبیعت آن، کمتر به رنگها توجه شده اما در ایران و به واسطه طبیعت غنی آن، رنگها جایگاه ویژهای دارند.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: اگرچه در معماری اسپانیا، عثمانی و شمال شرق آفریقا هم با پدیده رنگ روبرو هستیم، اما تفاوتهای فاحشی با معماری بوشهر دارند و میتوان این معماری را در کاربرد رنگ، صاحب سبک دانست.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس تاکید کرد: رنگ و نور، حیات را در بافت بوشهر معنی میکند و بعضا در این معماری با رگباری از رنگ و نور مواجه میشویم.
وی تقارن را ذات معماری بوشهر میداند و بر این باور است که معماران بافت بوشهر با استفاده از انرژی رنگها به صورت متقارن در هر نیم دایره، تقارن احساسی را جایگزین تقارن قدرتمند هندسی نمودهاند.
نبیپور خاطرنشان کرد: در پنجرههای بوشهری ترکیبی از رنگهای یاقوت کبود، لاجوردی، سبز یشمی، آبی، فیروزهای، زرد، نارنجی و… استفاده شده است که با توجه به کاربری اتاق، بالاترین کیفیت و آرامش روحی را فراهم آوردهاند.
این پژوهشگر افزود: از طرف دیگر، استفاده از این پنجرهها دارای ترتیب و نظم خاصی است به طوری که در صبح رنگ آبی، در میان روز رنگهای زرد و سبز و در هنگام غروب خورشید رنگ قرمز از میان شیشههای رنگی و در خلال مسیر حرکت خورشید نمود پیدا میکند.
به گزارش ایسنا، نبیپور که فوق تخصص بیماریهای غدد دارد، نور و رنگ درمانی را یکی از متدهای کهن درمان در جهان دانست و مصر، سومر، چین و ایران را از پیشگامان این روش درمانی معرفی کرد.
او معتقد است این روش درمانی در علم نوین پزشکی نیز به عنوان بخشی از طب مکمل پذیرفته شده و در مدرنترین دانشگاههای پزشکی جهان تدریس میشود.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس اظهار کرد: رنگها در حقیقت، نور با طول موجهای گوناگون هستند که هر رنگ با طول موج خود، انرژی خاص خود را دارد.
رئیس پژوهشکده فناوری خلیج فارس افزود: نور تابش الکترومغناطیس و به زبان ساده نوعی از انرژی است و پدیده رنگ، حاصل به هم کنش انرژی و ماده است.
وی افزود: همچنین بر اساس دیدگاه انیشتین، بدن انسان ترکیب اجزاء شیمیایی نیست، بلکه بیشتر بدن انسان در یک هارمونی بیهمتا با سیستم الکترومغناطیس / انرژی گیتی، جای دارد.
پروفسور ایرج نبیپور بیان کرد: رنگها با ویژگی جریان یا میدانهای مغناطیسی و تکانههای الکتریکی، میتوانند فرایندهای بیوشیمیایی، هورمونی، محرکها و آرام بخشهای دورن زای بدنی را تحریک نموده و توازن کامل بدن و ارگانهای آن را فراهم کنند.
این پژوهشگر بوشهری عنوان کرد: به بیان دیگر رنگ درمانی، با تابش رنگ به پیرامون و درون میدان الکترومغناطیس بدن، انرژی را به محیط فیزیکی بدن گسیل میدارد زیرا کاهش انرژی یا منع انرژی بدن موجب عدم عملکرد سازگار ارگانها میشود و رنگ درمانی میتواند با گسیل انرژی، در افزایش عملکرد فیزیکی، روانی و هیجانی ما اثر گذارد.
وی تاکید کرد: از این رو رنگ درمانی، به عنوان یک روش مکمل، کاربرد رنگ و نور برای ایجاد توازن در انرژی بدن فرد است که انرژی او در سطح فیزیکی، روانی، خلقی و یا روحی کاهش یافته باشد.
استاد مدعو بیمارستان کنکورد دانشگاه سیدنی با اشاره به استفاده از متدهای رنگ درمانی در بوشهر قدیم گفت: در بوشهر قدیم، مردم معتقد بودند که استراحت فرد بیمار در زیر نور شیشهها موجب بهبود امراض وی میگردد.
نبیپور در پایان اظهار کرد: مهندسان معمار بوشهر، با آفرینش های هنری خود در مجموعه بافت، نه تنها روح، احساس، هیجان، بلکه سلامت کالبدی ساکنین را فراهم آورده بودند.