سرویس تئاتر هنردستان، در حالی‌که تنها چند روز به آغاز سال ۱۳۹۹ باقی‌ست، جا دارد در این روزهای پایانی سال، یادی کنیم از هنرمندان تئاتری که در سال جاری آسمانی شدند؛ محمد مطیع، جمشید مشایخی، حسینعلی طباطبائی، داریوش اسدزاده، ابراهیم آبادی، نصرت کریمی، عبدالرضا حیاتی، شهلا ریاحی، امیرکاووس بالازاده، ولی‌الله شیراندامی، ملکه زنجبر، سیدمصطفی سعیدی و گلزار محمدی.
محمد مطیع
محمد مطیع بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر در نخستین شب از اولین روز سال ۱۳۹۸، در منزل شخصی خود در سوئد و در سن ۷۵ سالگی درگذشت.
مطیع متولد ۱۳۲۲ در مشهد و فارغ‌التحصیل رشته نمایش از دانشکده هنرهای دراماتیک بود. او در دهه ۴۰ پس از قبول شدن در دانشکده هنرهای دراماتیک به تهران آمد. مطیع در دانشکده با ابراهیم مکی هم دوره بود و همراه او در این دوران نمایش‌های زیادی روی صحنه برد. مطیع به استخدام اداره تئاتر درآمد و با علی نصیریان، محمدعلی کشاورز، مهین شهابی، رکن‌الدین خسروی، عباس جوانمرد، جمشید مشایخی و عزت‌ا… انتظامی نمایش‌های متعددی را کار کرد. او با بازی در فیلم “رضا هفت خط” در سال ۵۱ وارد سینما شد.
مطیع ایفای نقش در مجموعه‌های تلویزیونی ماندگار همچون “هزاردستان”، “سلطان و شبان”، “امیرکبیر” و “کوچک جنگلی” و نیز فیلم‌های سینمایی “کلاغ”، “دایره مینا”، “بازداشتگاه”، “آوار”، “گردباد” و “روزهای انتظار” را در کارنامه حرفه‌ای خود به ثبت رساند.
جمشید مشایخی
جمشید مشایخی که در طول تعطیلات نوروز در بیمارستان عرفان بستری بود، شامگاه ۱۳ فروردین‌ماه از دنیا رفت.
مشایخی از بازیگران پیشکسوت و چهره‌های ماندگار سینما، تئاتر و تلویزیون در ششم آذرماه ۱۳۱۳ در تهران متولد شد.
او دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بوده و فعالیت هنری خود را پیش از انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۳۶ با بازی در نمایش “وظیفه پزشک” آغاز کرد، با فیلم کوتاه “جلد مار” در سال ۴۲ مقابل دوربین رفت و دو سال بعد با فیلم “خشت و آینه” وارد سینما شد.
این بازیگر پیشکسوت در بیش از ۹۰ فیلم سینمایی و ۵۰ سریال بازی کرد که با نگاهی به تمام این فیلم‌ها آثاری دیده می‌شود که سازنده آنها یا از کارگردان اولی‌ها بوده‌اند یا در زمانی که مشایخی در آثارشان بازی کرده از افراد شناخته شده‌ای در سینما نبوده‌اند. او در همین مورد، علت پذیرفتن بعضی نقش‌ها را کمک به کارگردان آن فیلم دانسته است؛ حتی اگر به کارنامه بازیگری‌اش لطمه وارد شود.
مشایخی در دوران فعالیت هنری خود دو سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر به ترتیب برای فیلم‌های “کمال‌الملک” و “گل‌های داودی” دریافت کرد.
او همچنین جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای ایفای نقش در فیلم “بانوی من” در هفتمین دوره جشن خانه‌سینما گرفت و نامزد دریافت تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد در سومین دوره جشن خانه سینما شد و جایزه بهترین بازیگر مرد را برای بازی در فیلم “پدر بزرگ” از جشنواره بین‌المللی پیونگ یانگ به دست آورد.
این هنرمند ایفاگر نقش‌های متفاوت و ماندگاری در ژانرهای و سبک‌های مختلفی در سینما و تلویزیون بوده و با کارگردانان برجسته‌ای در طول تاریخ سینما همکاری کرده است. از جمله آثاری که او در آنها ایفای نقش کرده است، می‌توان به بازی در فیلم‌های “گاو”، “قیصر”، “شازده احتجاب”، “سوته‌دلان”، “خانه عنکبوت”، “کمال‌الملک”، “گل‌های داودی”، “آوار”، “پدربزرگ”، “طلسم”، “سرب”، “روز واقعه”، “خانه روی آب”، “یک بوس کوچولو”، “جرم” و “سیزده ۵۹” و مجموعه‌های “هزاردستان”، “داستان‌های مولوی”، “سلطان صاحبقران”، “امام علی (ع)”، “پهلوانان نمی‌میرند” و “ستایش” اشاره کرد.
مشایخی در حوزه تئاتر هم فعالیت‌های مؤثری داشته و برای اولین بار در سال ۱۳۳۹ در تله تئاتر “بعد از سی سال” به کارگردانی علی نصیریان بازی کرد و در فاصله این سال‌ها تا ۱۳۵۲ در حدود ۱۰ تله تئاتر حضور داشت و با هنرمندانی چون علی نصیریان، عباس جوانمرد و رکن‌الدین خسروی همکاری کرد.
در سال ۱۳۸۵ مستندی هم برای این هنرمند تولید شد که کارگردانی آن را الهام قره‌خانی و امیر مهرتاش مهدوی انجام دادند. این مستند با حضور شصت و پنج هنرمند و با گویندگی پرویز پرستویی تولید شد.
حسینعلی طباطبائی
حسینعلی طباطبائی از پیشکسوتان تئاتر ایران و از اولین مدیران تماشاخانه سنگلج ۲۲ مردادماه امسال در سن ۸۷ سالگی بر اثر کهولت سن درگذشت.
او متولد ۱۳۱۱ در تهران بود. او در سال‌های دهه ۲۰ خورشیدی همزمان هم درس زبان و ادبیات فرانسه خوانده و هم در رشته دندانپزشکی تحصیل کرد و در اداره هنرهای دراماتیک مشغول به کار بود و در عین حال آثار نمایشی متعددی را برای اجرا در تلویزیون ترجمه کرد که به صورت برنامه زنده توسط کارگردانان و بازیگران برجسته تئاتر کشور از جمله عباس جوانمرد، علی نصیریان، عزت الله انتظامی، جمشید مشایخی اجرا می‌شد.
در سال ۱۳۴۳ برای گذراندن یک دوره کارگردانی عازم کشور فرانسه شد و پس از بازگشت به کشور به مدیریت تئاتر نوبنیاد سنگلج منصوب شد. کمی بعد برای گذراندن دوره خارج از مرکز به استان خوزستان اعزام شد در همین دوره ماموریت بود که در شهر اهواز نمایشنامه‌های متعددی را کارگردانی کرد و دوره‌های آموزشی ارزشمندی را برای هنرجویان تئاتر اهواز برگزار کرد.
در سال‌های دهه ۴۰ حضور طباطبایی در استان خوزستان موجب رونق و اعتلا تئاتر اهواز و تربیت بسیاری از هنرمندان آن منطقه شد. پس از بازگشت از خوزستان در سال ۵۳ به دعوت بهرام بیضایی مشغول به تدریس در دانشگاه نیز شد.
“نقش مراکز آموزش تئاتر در تحول و گسترش هنر نمایش ایران” و ترجمه آثاری چون “تئاتر و مسائل اساسی آن” اثر میشل ویینی، “خاموشی دریا” اثر ژان برولر (ورکور)، “فراموش شدگان” اثر لوئیس بونوئل، “بازی کشتار” اثر اوژن یونسکو (ترجمه مشترک با داوود رشیدی) بخشی از تالیفات حسینعلی طباطبایی بود.
داریوش اسدزاده
داریوش اسدزاده بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون که مدتی در بیمارستان بستری بود در روز سوم شهریور ماه امسال در سن ۹۶ سالگی در منزل خود چشم از دنیا فروبست.
اسدزاده متولد ۱۳۰۲ در کرمانشاه و فارغ‌التحصیل دانشکده بازرگانی و دارایی بود. او فعالیت هنری خود را سال ۱۳۲۴ در تئاتر تهران آغاز کرد و بعدها از طرف مرکز هنرهای ملی به جشنواره تئاتر پاریس اعزام شد.
زنده‌یاد اسدزاده پس از بازگشت به ایران به کارگردانی تئاتر مشغول شد و در سال ۱۳۴۶ به دعوت یکی از استودیوهای فیلمبرداری عازم آمریکا شد و در فیلم “در آمریکا اتفاق افتاد” به‌عنوان نویسنده و بازیگر فعالیت سینمایی خود را آغاز کرد.
اسدزاده در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ در ایران در بیش از ۵۰ فیلم سینمایی ایفای نقش کرد. او پیش از پیروزی انقلاب اسلامی کشور را ترک کرد و پس از ۱۰ سال اقامت در آمریکا در سال ۱۳۶۵ به وطن بازگشت و در سینما و تلویزیون مشغول شد. از دیگر فعالیت‌های وی می‌توان به سمت ریاست انجمن بازیگران سینمای ایران اشاره کرد.
اسدزاده در دوران کاری خود در بیش از ۸۰ فیلم سینمایی همچون “۵۰ کیلو آلبالو”، “جعبه موسیقی”، “بوی کافور، عطر یاس”، “دوازده صندلی”، “روز شیطان”، “بلوف”، “همسر” و بیش از ۶۰ سریال و فیلم تلویزیونی همچون “سمندون”، “خانه سبز”، “آژانس دوستی” و “دردسرهای عظیم ۲” بازی کرد. آخرین فیلم او “حکایت دریا” به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا است.
“سیری در تاریخ تئاتر ایران (قبل از اسلام تا سال ۱۳۵۷ شمسی)”، “برگ‌های خواندنی” و “از لاله‌زار تا شانزه‌لیزه” از جمله آثاری است که این هنرمند به نگارش درآورد.
ابراهیم آبادی
ابراهیم آبادی بازیگر پیشکسوت عرصه سینما و تلویزیون و کارگردان و بازیگر تئاتر پنجشنبه ۹ آبان ماه پس از تحمل یک دوره بیماری چشم از جهان فروبست. او ۸۵ ساله بود.
ابراهیم آبادی متولد مرداد سال ۱۳۱۳ در تبریز بود. او تا کلاس پنجم ابتدایی در تبریز به مدرسه رفت و دبیرستان را در تهران به پایان رساند. در دوران دبیرستان در کلاس‌های تئاتر هنرهای زیبای کشور که به‌وسیله مربیان خارجی برای تربیت مربیان تئاتر در مدارس تشکیل شده بود امتحان داد و قبول شد. او پس از دریافت پایان‌نامه به هنرستان هنرپیشگی رفت و زیر نظر اساتیدی همچون علی‌اصغر گرمسیری و هوشنگ سارنگ آموزش دید.
او بازیگری در عرصه تئاتر را از سال ۱۳۳۲ با بازی در نمایش “حقه‌باز” شروع کرد. سپس برای ادامه تحصیل به شهر پراگ در چکسلواکی سابق رفت و پس از پنج سال در ۱۳۴۶ به‌عنوان کارگردان تئاتر و بازیگر از آکادمی هنرهای دراماتیک فارغ‌التحصیل شد. آبادی در آنجا همزمان در تئاترهای حرفه‌ای نیز کار می‌کرد. او پس از ۱۴ سال از چکسلواکی بازگشت و در اداره برنامه‌های تئاتر و خانه نمایش در سمت کارشناس ارشد و کارگردان تئاتر استخدام شد.
شروع فعالیت سینمایی او از سال ۱۳۶۳ با بازی در فیلم “زائر خلف” به کارگردانی یدالله نوعصری بود. آبادی طی حدود ۲۰ سال در ۴۰ فیلم مقابل دوربین رفت، ازجمله “زنگ‌‌ها”، “بایکوت”، “ردپایی بر شن”، “گراند سینما”، “عروسی خوبان”، “دزد عروسک‌ها”، “آپارتمان شماره ۱۳″، “می‌خواهم زنده بمانم”، “مرد نامرئی”، “مومیایی ۳″، “بوی کافور، عطر یاس”، “توکیو بدون توقف” و “صد سال به این سال‌ها”.
“زیر آسمان شهر”، “شب دهم”، “پاورچین”، “معصومیت ازدست‌رفته”، “مختارنامه” و “شاهگوش” از کارهای شناخته‌شده او در تلویزیون است. آبادی همچنین نمایش‌هایی چون “نیزار آن سوی رودخانه”، “زن‌هایی از نسکاولی” و “۱۲ صندلی سیاه” را به صحنه برد.
آبادی برای “آپارتمان شماره ۱۳” در نهمین دوره جشنواره فیلم فجر نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد شد. او همچنین چهار دوره عضو شورای مرکزی انجمن بازیگران سینمای ایران و چهار دوره داور فیلم‌های سینمای ایران در جشن خانه سینما بود.
نصرت کریمی
نصرت کریمی بازیگر و کارگردان سینما، تئاتر، تلویزیون و رادیو، عروسک‌ساز، چهره‌پرداز و مجسمه‌ساز ۱۲ آذر بر اثر کهولت سن درگذشت. او ۹۵ ساله بود.
او متولد اول دی ۱۳۰۳ در تهران بود. کریمی دوره متوسطه را تا سیکل اول در هنرستان صنعتی ایران و آلمان گذراند و دیپلم متوسطه را از هنرستان هنرپیشگی دریافت کرد. کریمی از ۱۳۱۷ تا ۱۳۲۰ به تحصیل در زمینه هنرهای نمایشی، چهره‌پردازی و طراحی صحنه در تنها آموزشگاه تئاتر آن زمان تهران پرداخت.
مهم‌ترین استاد و راهنمای او در آن سال‌ها عبدالحسین نوشین هنرپیشه و کارگردان برجسته تئاتر بود. کریمی از سال ۱۳۱۹ به بعد به‌عنوان بازیگر، گریمور و طراح صحنه در تماشاخانه‌های مختلف تهران به کار پرداخت. او در سال ۱۳۲۳ به گروه تئاتر نوشین پیوست و تا سال ۱۳۳۱ در تئاترهای مختلف به‌عنوان گریمور، بازیگر و گاه نمایشنامه‌نویس و کارگردان فعالیت کرد. کریمی در نمایشنامه‌های مختلف از جمله “دختر شکلات‌فروش” و “اوژنی گرانده” به ایفای نقش پرداخت.
در این سال پس از ازدواج با یکی از بازیگران تئاتر سعدی، به‌اتفاق او برای تکمیل تحصیلات خود عازم ایتالیا شد و آنجا با وساطت سفیر وقت ایران دستیار سوم ویتوریو دسیکا کارگردان برجسته ایتالیایی شد. بعد از آن برای آموختن تئاتر عروسکی عازم پراگ (چکسلواکی سابق) شد و آنجا بعد از گذراندن دوره پنج ساله رشته کارگردانی سینما و تلویزیون، یک سال نیز دوره تکنیک فیلم‌های عروسکی را گذراند و با مدرک فوق لیسانس فارغ‌التحصیل شد.
کریمی بعد از چند سال کار تئاتر و دوبله فیلم‌های خارجی به همراه حسین سرشار و فهیمه راستکار در اردیبهشت ۱۳۴۲ به ایران بازگشت و در همان سال به دعوت وزارت فرهنگ و هنر مسئولیت کارگاه نقاشی متحرک را به عهده گرفت و در آنجا فیلم‌های زیادی را با تکنیک‌های انیمیشن و عروسکی ساخت. از جمله این فیلم‌ها می‌توان به “دل موش پوست پلنگ”، “شکار ماه”، “باباکرم”، “تعصب”، “سلسله مراتب”، “خروس بی‌محل”، “آدم شاخ درمیاره”، “پیدایش آتش” و “آقای شاکی” اشاره کرد.
او از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۸ با ساخت سریال در تلویزیون مشغول به کار بود و در ۱۳۵۰ با فیلم تحسین‌شده “درشکه‌چی” برای اولین بار روی صندلی کارگردانی نشست. او همان سال به عنوان طراح لباس با علی حاتمی در فیلم “بابا شمل” همکاری کرد.”خانه خراب” (۱۳۵۴) یکی دیگر از فیلم‌های تحسین‌شده او در آن سال‌هاست.
کریمی همچنین برای بازی در نقش “آقا جان” در سریال “دایی جان ناپلئون” (۱۳۵۴) به کارگردانی ناصر تقوایی شهرت داشت. مرحوم کریمی در اسفند سال ۱۳۹۷ در هشتمین شب کارگردانان سینمای ایران تقدیر شد.
عبدالرضا حیاتی
عبدالرضا حیاتی، نمایشنامه‌نویس، کارگردان و بازیگر تئاتر، سوم دی ماه امسال درگذشت. او متولد اول فروردین ۱۳۳۲ در اهواز بود. حیاتی از پیشکسوتان شعر و داستان و نمایشنامه‌نویسی استان خوزستان بود که علاوه بر سرودن اشعار انقلابی و دفاع مقدسی با نگارش بیش از ۵۰ نمایشنامه به عنوان یکی از نمایشنامه‌نویسان استان خوزستان و کشور مطرح شد. آثار او در اکثر جشنواره‌های کشوری و استانی جوایز متعددی را دریافت کرد.
نمایشنامه‌های “بوی خوش جنگ”، “قاصدک‌ها”، “فرشته‌ای با بال شکسته”، “کارون شط رازها”، “آی آدم‌ها”، “سه دیدار در فلق”، “فصل سبز دیدار”، “مسیح می‌گرید”، “بچه برک”، “آنکه گفت نه”، “بچه‌های زهرا”، “شنل قرمزی”، “تارنواز” و… از جمله آثار این پیشکسوت است.
حیاتی از مدرسان بازیگری و نمایشنامه‌نویسی استان خوزستان بود و اکثر هنرمندان فعلی هنر نمایش اهواز از نظرات تئوری و عملی این استاد بهره‌مند می‌گرفتند.
او به غیر از نمایشنامه‌نویسی در شاعری، نقاشی، خوشنویسی و مدیحه‌سرایی توانا بود و در امر داوری هنرهای مختلف سمعی و بصری صاحب نظر و اندیشه است. حیاتی از بنیانگذارن حوزه هنری استان خوزستان بود.
شهلا ریاحی
شهلا ریاحی بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر که بیش از شش دهه در این عرصه فعال بود، سه‌شنبه‌شب یازده دی ماه در تهران از دنیا رفت. او ۹۳ سال داشت.
شهلا ریاحی با نام اصلی قدرت زمان وفادوست در سال ۱۳۰۵ در تهران متولد شد. او تحصیلات خود را تا اول دبیرستان ادامه داد. او در ۱۳۲۳ و در ۱۸ سالگی به خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی که پسرعموی ناتنی او بود و خود از شیفتگان و کارگردانان تئاتر بود، به صحنه تئاتر تهران راه یافت.
برای اولین بار معزالدیوان فکری در نمایشنامه‌ای به نام “سیاست هارون‌الرشید” نقش اول دختر نمایش را به او داد. او با کار سوم و چهارم در دنیای محدود تئاتر آن زمان به‌عنوان بازیگری محبوب و سرشناس مورد توجه قرار گرفت.
ریاحی پس از حضور بر صحنه تئاتر و درخشش در این عرصه به خواست همسرش وارد سینما شد و در ۱۳۳۰ با فیلم “خواب‌های طلایی” به کارگردانی معزالدیوان فکری به جمع بازیگران سینمای ایران پیوست و تا نیمه اول دهه ۱۳۴۰ با بازی در فیلم‌هایی چون “دزد عشق” (اسماعیل کوشان، ۱۳۳۱)،” عشق بزرگ” (جعفری، ۱۳۴۱)، “عروس دهکده” (ناصر ملک‌مطیعی، ۱۳۴۱) و “جاده مرگ” (اسماعیل ریاحی، ۱۳۴۲) در نقش زنان معصوم، فداکار، سنتی و زنان شکننده و رنجیده ظاهر می‌شد.
او در سال ۱۳۳۵ فیلم “مرجان” را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام اولین زن کارگردان سینمای ایران را به خود اختصاص داد.
از دیگر فیلم‌های مطرح او در سال‌های پیش از انقلاب می‌توان به “درشکه‌چی” (نصرت کریمی، ۱۳۵۰) و “خانه‌خراب” (نصرت کریمی، ۱۳۵۴) اشاره کرد. او پس از فیلم دوم تا سال ۱۳۶۶ که در فیلم “گل مریم” بازی کرد در سینما فعالیتی نداشت و بیشتر به‌عنوان گوینده در رادیو مشغول فعالیت بود.
“گلنار”، “مرگ پلنگ”، “بچه‌های طلاق”، “تیغ آفتاب”، “دو فیلم با یک بلیط”، “راه و بی‌راه”، “دلشدگان”، “دلاوران کوچه دلگشا”، “رؤیای نیمه‌شب تابستان” و “می‌خواهم زنده بمانم”، از فیلم‌هایی است که زنده‌یاد ریاحی پس از انقلاب در آنها به ایفای نقش پرداخت.
او در دهه ۱۳۷۰ به یکی از پرکارترین بازیگران زن سینمای ایران بدل شد و در بیش از ۲۰ فیلم و سریال ایفای نقش کرد، اما رفته‌رفته و از دهه ۱۳۸۰ با بروز بیماری فعالیت‌های او کمرنگ شد و تنها به دو سریال “لحظه قاصدک” و “مهمان‌پذیر طوبی” در تلویزیون خلاصه شد. آخرین کار ریاحی “نهنگ عنبر ۲” (۱۳۹۵) به کارگردانی سامان مقدم بود که در آن حضور افتخاری داشت.
امیرکاووس بالازاده
امیرکاووس بالازاده پژوهشگر، اسطوره‌شناس و مدرس تئاتر که مدت‌ها درگیر مبارزه با بیماری سرطان بود ۲۵ دی ماه درگذشت.
او از اساتید و پژوهشگران شناخته دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی بود که سال‌ها به عنوان هیئت علمی در این دانشکده فعالیت داشت.
بالازاده پژوهشگر و مدرس اسطوره‌شناسی و فرهنگ عامه بود. او از شاگردان زنده‌یاد دکتر مهرداد بهار بود و کتاب “مهر و داد و بهار: یادنامه دکتر مهرداد بهار” به کوشش او منتشر شده است. از دیگر تالیفات منتشر شده او می‌توان به “جنگ، نمایش، اسطوره”، “پسر شهرزاد”، “موسم نور”، “فرهنگ یک جلدی فارسی معین” و “فرهنگ نام ایرانیان” اشاره کرد.
ولی‌الله شیراندامی
ولی‌الله شیراندامی بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون عصر جمعه ۱۱ بهمن‌ماه پس از سال‌ها درگیری با بیماری دیابت در بیمارستان رسول اکرم (ص) دارفانی را وداع گفت. او ۸۸ ساله بود.
زنده‌یاد شیراندامی متولد سوم فروردین ۱۳۱۰ در مرو بود. او لیسانس تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران داشت و همچنین دارای مدرک درجه یک کارگردانی از وزارت ارشاد ایران بود.
او فعالیت در تئاتر را از دهه ۱۳۳۰ با گروه تئاتر آناهیتا به سرپرستی مصطفی و مهین اسکویی آغاز کرد. از سال ۱۳۴۶ با فیلم “زن خون‌آشام” ساخته مصطفی اسکویی پا به سینما گذاشت و در پیش و پس از انقلاب در آثار متعددی همچون “شازده احتجاب”، “گمشدگان”، “شیر سنگی”، “شب دهم”، “بوی کافور عطر یاس”، “خانه‌ای روی آب” و “جایی برای زندگی” بازی کرد.
او علاوه بر این در سریال‌های متعددی از جمله “دلیران تنگستان”، “سمک عیار”، “اشک تمساح”، “صید در پی صیاد”، “آژانس دوستی” و “مختارنامه” مقابل دوربین رفت.
آخرین نمایش به کارگردانی این هنرمند فقید با عنوان “هنر کمدی” نوشته ادواردو فیلیپو در ۱۳۹۱ در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت. شیراندامی بعد از اجرای این نمایش، کتاب “تحلیل کارگردانی نمایشنامه مرگ پیشه‌ور” را تألیف کرد که توسط انتشارات نمایش چاپ شد.
ملکه زنجبر
ملکه رنجبر بازیگر باسابقه تئاتر، سینما و تلویزیون روز پنجشنبه ۸ اسفندماه در بیمارستان کسری تهران از دنیا رفت. او ۸۸ ساله بود.
ملکه رنجبر متولد ششم شهریور ۱۳۱۰ در رشت بود. او فرزند عبادالله رنجبر هنرمند و از اولین پایه‌گذاران تئاتر بود. پدر او به خاطر اجرای تئاتری سیاسی به همدان تبعید شد. رنجبر بازیگری را نزد پدر آموخت. او از سن شش سالگی با ایفای نقش کوزت در نمایش “بینوایان” فعالیت خود را آغاز کرد سپس در سال ۱۳۲۷ به تهران عزیمت کرد و به ادامه بازیگری در تئاتر سعدی پرداخت.
“برای شرف”، “همسایه مزاحم”، “دزد طبقه اول”، “آرشین مالالان”، “انگشتر مفقود”، “بی‌گناه”، “سرگذشت فابریو”، “شب‌نشینی ادامه دارد”، “خروس بی‌محل”، “شکم‌پرست” و “مهرویان اسیر” از دیگر نمایش‌هایی بود که رنجبر در آنها به ایفای نقش پرداخت.
او از اوایل دهه ۱۳۳۰ وارد دنیای سینما شد و در پیش از انقلاب در بیش از ۱۰ فیلم بازی کرد. او با وقفه‌ای حدوداً ۲۵ ساله به سینمای ایران بازگشت و در فیلم‌هایی چون “بانی چاو”، “مرد بارانی”، “نان، عشق و موتور ۱۰۰۰″، “سوغات فرنگ” و “پسر آدم، دختر حوا” مقابل دوربین رفت. آخرین فیلم او “گناهکاران” (۱۳۹۱) بود.
رنجبر از اولین بازیگران زن در بدو تأسیس تلویزیون بود و با اجرای برنامه‌های زنده به همکاری با آن سازمان پرداخت و در سال ۱۳۳۵ کار در رادیو را شروع کرد. او بعد از انقلاب نیز در تلویزیون نیز حضوری بسیار فعال داشت و در سریال‌هایی چون “زیر گنبد کبود”، “خانه به خانه”، “تهران ۱۱–595 ج ۴۸″، “داستان یک شهر”، سه فصل “زیر آسمان شهر”، “آشپزباشی” و “سایه‌روشن” بازی کرد.
رنجبر در چند سال اخیر به دلیل بیماری قلبی، دیابت، پارکینسون و مشکل نارسایی حرکتی، به‌دفعات در بیمارستان بستری می‌شد.
سیدمصطفی سعیدی
سید مصطفی سعیدی از استادان و هنرمندان عرصه نقالی، شاهنامه‌خوانی و مناقب‌خوانی که طی دهه‌های گذشته حضور فعالی در این حوزه‌ها داشته دوم اسفند ماه دارفانی را وداع گفت.
سیدمصطفی سعیدی، پیر سخنوران، نقالان و مناقب‌خوانان بود که از ۹ سالگی نزد سیدمهدی صفری‌پور، در همدان مداحی و ذاکری را فراگرفت. در دوازده سالگی با مرشد کرم اصفهانی آشنا شد و نقل و سخنوری را از او آموخت. از هفده سالگی به طور جدی در قهوه‌خانه حاج عباس شاخه‌نبات در بروجرد به نقل پرداخت، سپس به ملایر رفت و در قهوه‌خانه مشهدی ولی زرگران کارش را ادامه داد. سال‌ها در قهوه‌خانه‌های مختلف فعال بود و در سال ۱۳۸۰ به عنوان استاد برتر داستان‌گزاری ایران در جشنواره موسیقی آئینی مورد تجلیل ملی قرار گرفت.
گلزار محمدی
گلزار محمدی از هنرمندان تئاتر عروسکی که رییس انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر نیز بود، پس از سال‌ها تحمل بیماری سرطان در بامداد روز ۱۸ اسفندماه در ۴۲ سالگی درگذشت.
گلزار محمدی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد نمایش‌های عروسکی و از هنرمندان فعال عرصه نمایش‌های عروسکی بود که دبیری جشنواره تئاتر عروسکی دانشجویان، دبیری جشنواره تئاتر عروسکی تهران (مبارک) و ریاست هیات مدیره انجمن نمایشگران عروسکی را در کارنامه هنری خود داشت.
