گزارشی از فیلم «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر/ یک فیلم برای دو مدیوم

احمدرضا حجارزاده:

وقتی سال94 فیلم «ایستاده در غبار» تولید و اکران شد، بیش از خودِ فیلم، بازیگر نقش «احمد متوسلیان» بود که توجه تماشاگران و منتقدان را به خود جلب و به واسطه تثبیت توانایی‌هایش در بازیگری با همان فیلم جای ویژه خود را در سینمای ایران پیدا کرد. او «هادی حجازی‌فر» بود؛ بازیگری که هرچند اولین‌بار در دوران دانش‌جویی با فیلم جنگی «مزرعه پدری» (زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور) بازی در قاب سینما را تجربه کرد، ولی او از دلِ تئاتر برآمده بود و تجربه کارگردانی تئاتر داشت. با این‌حال کسی گمان نمی‌کرد روزی این کارگردان و بازیگر تئاتر، جسورانه به سوی کارگردانی فیلم بلند گام بردارد و از قضا در نخستین تجربه فیلم‌سازی‌اش (موقعیت مهدی) بدرخشد و با اقبال گسترده منتقدان و مخاطبان روبه‌رو بشود.

به گزارش سایت هنردستان، هادی حجازی‌فر در فیلم جنگی «موقعیت مهدی»، علاوه بر کارگردانی، نقش شهید مهدی باکری را نیز به بهترین نحو ممکن ایفا کرده است.گرچه این فیلم، در واقع ابتدا یک مینی‌سریال به سفارش تلویزیون بوده اما با تصمیم تهیه‌کننده و کارگردان، بنا شد نسخه سینمایی آن هم تولید و اکران بشود و سپس برای پخش تلویزیون، در اختیار سازمان صداوسیما قرار بگیرد.

درباره فیلم سینمایی «موقعیت مهدی»

داستان فیلم «موقعیت مهدی» به زندگی و فعالیت‌های رزمی شهید مهدی باکری (فرمانده لشکر۳۱ عاشورا) می‌پردازد که از برادر کوچک‌ترش (حمید) می‌خواهد با وجود مشکلاتی که برای او پیش آمده، به منطقه برگردد و کنارش باشد. حمید با برادرش همراه می‌شود، ولی پس از عملیات خیبر، مهدی تنها به خانه برمی‌گردد. این فیلم در حقیقت روایت گوشه‌هایی از فعالیت‌های شهید باکری، از ترک مدیریت شهرداری تا شهادت در مقام فرمانده لشکر عملیات بدر (زمستان۶۳) است.

فیلم‌نامه را حجازی‌فر و ابراهیم امینی نوشته‌اند و غیر از خود کارگردان در نقش اصلی، ژیلا شاهی، وحید حجازی‌فر، معصومه ربانی‌نیا، وحید آقاپور و روح‌الله زمانی از دیگر بازیگرانی‌اند که در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند.«موقعیت مهدی» محصول سیمافیلم است که پیش از این با آثاری مثل «سفر به چزابه»،«مهمان مامان»،«لیلی با من است»،«بانی چاو» و «عبور از خط سرخ» در جشنواره فیلم حضور داشته. حجازی‌فر فیلمش را دی‌ماه۹۹ کلید زد و چون بیش‌تر رزمندگانِ لشکر عاشورا آذری‌زبان بودند، اجرای اغلب نقش‌ها را به بازیگران تُرک‌زبان سپرد. البته برخی بازیگران که نقش کوتاهی در فیلم دارند، فارسی صحبت می‌کنند.

درباره‌ی سریال «موقعیت مهدی»

فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» پیش از این در قالب یک مینی‌سریال به نام «عاشورا» با تهیه‌کنندگی ابوالفضل صفری تولید شده بود اما از آن‌جا که این مجموعه تلویزیونی هفت‌قسمتی از کیفیت مطلوبی در کارگردانی و فضاسازی برخوردار بود، دست‌اندرکارانش حس کردند ظرفیت تبدیل‌شدن به فیلم سینمایی را نیز دارد. بنابراین دست به‌کار شدند و با افزودن صحنه‌های بیش‌تر و تازه‌تری به سریال، نسخه‌ی سینمایی آن را به تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد آماده کردند و به چهلمین جشنواره فیلم رساندند. البته حجازی‌فر در گفت‌وگویی، از مهیانبودن شرایط تولید برای فیلم گلایه و با اشاره به سختی‌های تولید، از فراهم‌نبودن شرایط ساخت آثار دفاع مقدس و بی‌توجه‌یی و سنگ‌اندازی مسئولان فرهنگی انتقاد کرده بود. به نظر می‌رسد تولید سریال «عاشورا» به قدری برای او در گامِ اول کارگردانی، سخت و سنگین بوده که خودش اعتراف کرد:«این آخرین کارم به‌عنوان کارگردان و بازیگر در عرصه دفاع مقدس است. دیگر از ده‌کیلومتری آثاری با این موضوعات رد نمی‌شوم».

حجازی‌فر همچنین گفته:«سریال هیچ ارتباطی به کار سینمایی ندارد. در کارگردانی برای خودم رویا‌هایی دارم که تلاش می‌کنم به آن‌ها دست پیدا کنم. میان ژانر آثار، تفاوتی برایم وجود ندارد. این فیلم را با قلبم ساختم اما باید بگویم بسیاری وقت‌ها، زندگی برای ما تصمیم می‌گیرد و این ما نیستیم که انتخاب می‌کنیم».

روابط‌عمومی سیما زمان پخش سریال «عاشورا» را پس از اکران عمومی نسخه‌ی سینمایی‌اش اعلام کرده. پروژه سریال شهید باکری،گویا استارتی شد برای تولید سریال‌های مشابه با همین حال‌وهوا، زیرا محمدرضا خوش‌رو ـ سرپرست شبکه نسیم ـ وعده داده برنامه‌ها و سیاست‌های جدیدی در سیمافیلم وجود دارد تا مشارکت تلویزیون در سینما محدود به سریال «عاشورا» نباشد و باز هم تکرار بشود. حمید خواجه‌نژاد (مدیر روابط‌عمومی معاونت سیما) هم خبر داده پروژه‌هایی در راهند تا سریال‌های فاخر و الف ویژه،که قابلیت و پتانسیل تبدیل به نسخه سینمایی دارند در ادامه این مسیر تولید بشوند. نسخه سینمایی «موقعیت مهدی» به پیش‌بینی تهیه‌کننده‌اش در سالگرد برادران باکری (اسفندماه) است.

خواجه‌نژاد درباره پخش سریال عاشورا گفته:«سریال پس از اکران عمومی نسخه سینمایی روی آنتن می‌رود اما هنوز زمانِ قطعی پخش مشخص نیست، ولی قطعاً پس از اکران در سینماها، تلویزیون نیز به پخش آن اقدام خواهد کرد تا مردم چهره قهرمان مردمی خود را ببینند».

این پروژه دی‌ماه سال گذشته کلید خورد و حجازی‌فر، بازیگران مستعد، جوان و شناخته‌شده‌ای را در سریالش به کار گرفت. داستان سریال عاشورا، به زندگی شهید باکری در دوران نوجوانی و بزرگسالی می‌پردازد که در نهایت به حضور در دو عملیات بدر و خیبر ختم می‌شود. بازیگران آذری‌زبان سریال از شهرهای ارومیه، تبریز، مرند و خوی انتخاب شده‌اند. ضبط این فیلم و سریال در شش شهر و استان کشور از جمله تهران، آبادان، اهواز، زنجان و هشتگرد بوده است. از نکاتی قابل توجه و تحسین‌برانگیز سریال «عاشورا»، بازسازی دقیق دهه1330 تا سال 1362 است. این سریال در تهران و شهرک دفاع مقدس تصویربرداری شده. البته در لوکیشنی حوالی اتوبان تهران ـ قم نیز جزیره مجنون بازسازی و سکانس‌های مربوط به آن بخش ضبط شد. در ادامه عوامل سریال راهی جنوب کشور شدند تا سکانس‌های مربوط به شهادت مهدی باکری را آن‌جا ضبط بکنند. وحید آقاپور و روح‌الله زمانی از دیگر بازیگرانی‌اند که ایفای نقش‌هایی را در سریال «عاشورا» بر عهده دارند.

درباره گردان عاشورا و شهید مهدی باکری

«لشکر۳۱ عاشورا» از یگان‌هایی بود که نیروهای آن در زمان جنگ تحمیلی از استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل تامین شدند. تیپِ یک عاشورا به فرماندهی محمدعلی جعفری تشکیل شد. پیش از اجراشدن عملیات «محرم»، تیپ عاشورا به «لشکر۳۱ عاشورا» ارتقا یافت و تا پایان جنگِ هشت‌ساله در عملیات‌های متعدد شرکت کرد. مهدی باکری (فرمانده لشکر۳۱) ‌در عملیات «بدر» به تاریخ 25 اسفندماه 63 به شهادت رسید.

مهدی باکری (متولد۳۰ فروردین۱۳۳۳/ میاندوآب) از فرماندهان عملیات‌های جنگی طی جنگ ایران و عراق بود. او در عملیات‌های فتح‌المبین، بیت‌المقدس، رمضان، مسلم بن‌عقیل، والفجر مقدماتی، والفجر ۱،۲،۳،۴ و همچنین عملیات خیبر حضور فعال داشت. پس از شهادت او در عملیات بدر،گروهی داوطلب برای بازگرداندن پیکرش اقدام کردند اما در حال بازگشت، قایق آن‌ها مورد اصابت موشک قرار گرفت و پیکر همگی در اروندرود مفقود شد.

باکری،که در خانواده‌ای مذهبی متولد شده بود، مادرش را در کودکی از دست داد. او پس از دریافت مدرک دیپلم متوسطه، به دانشگاه تبریز رفت و در رشته مهندسی مکانیک شروع به تحصیل کرد. او مدتی شهردار و دوره کوتاهی دادستان دادگاه انقلاب ارومیه بود. باکری اندکی پس از آغاز جنگ ایران و عراق ازدواج کرد و یک روز پس از ازدواج عازم جبهه‌های جنوب شد. فیلم «موقعیت مهدی» نیز با صحنه‌ای از خواستگاری او شروع می‌شود. هنگام انجام عملیات خیبر، به مهدی باکری خبر دادند برادرش حمید کشته شده و می‌خواهند برای بازگرداندن پیکرش،گروهی را اعزام بکنند اما او مخالفت کرد و از پشت بی‌سیم دستور داد:«همه آن‌ها برادران من هستند. اگر توانستید همه را برگردانید، حمید را هم بیاورید».

جوایز و دستاوردهای فیلم در جشنواره

فیلم «موقعیت مهدی» با نامزدی در 14رشته بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، چهره‌پردازی، طراحی صحنه، طراحی لباس، صدابرداری، فیلم‌برداری، موسیقی، تدوین، نقش اول زن، نقش مکمل مرد، فیلم‌نامه، فیلم اول، کارگردانی و بهترین فیلم رکورددار دریافت جایزه در این دوره از جشنواره‌ی فیلم بود که در نهایت موفق شد چهار جایزه بهترین جلوه‌های ویژه میدانی(ایمان کرمیان)، موسیقی(مسعود سخاوت‌دوست)، فیلم اول (هادی حجازی‌فر) و بهترین فیلم (حبیب‌الله والی‌نژاد) را به دست بیاورد.

5/5 - (4 امتیاز)