انتشارات نفیر چندی پیش مجموعه‌ای از آثار کلاسیک جهان را به صورت خلاصه و کوتاه‌شده منتشر و روانه‌ی بازار نشر کرد.کتاب‌های این مجموعه برای آن دسته از افرادی که زمان کافی و حوصله‌ی خواندنِ داستان‌های کلاسیک طولانی را ندارند، بسیار جذاب و کارآمد است. خانم زینب آبکوه (داستان‌نویس و منتقد ادبی) به این بهانه، یادداشتی بر رمان «آلیس در سرزمین عجایب» نوشته و در اختیار سایت هنردستان قرار داده‌اند که در ادامه می‌خوانید.
***
تا به حال کتاب‌های کلاسیک جهان را خوانده‌اید؟! کتاب‌هایی که سرمایه‌های ادبی هستند و به قول جمله‌ی معروفی،که این روزها زیاد در فضای مجازی می‌خوانیم:«اگر این کتاب را نخوانده‌اید، نصف عمرتان به هدر رفته است»! در واقع نه فقط یک کتاب مشخص، بلکه اگر کتابِ خوب نخوانیم, تمام عمرمان به هدر رفته. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که فرهنگ مطالعه هنوز به طور کلی فراگیر نشده و از طرفی مشکلات و مسائل اقتصادی، اجازه‌ی خرید کتاب‌های ارزشمند کلاسیک را،که معمولاً قیمت‌شان بالاست، به مخاطبان نمی‌دهد. پس راهکار چیست؟ چه‌طور می‌شود نیاز افرادی را که به خواندن این قبیل کتاب‌ها علاقه‌مندند پاسخ داد؟ نشر «نفیر» چاره‌ای برای این مشکل، پیش پای جامعه‌ی کتا‌ب‌خوان قرار داده و با هدف آشنایی مخاطب با آثار کلاسیک جهان و همچنین ایجاد انگیزه برای خواندن آن‌ها، مجموعه‌ای از خلاصه‌ی آثار کلاسیک را منتشر کرده است که عبارتند از:
کمدی الهی، اودیسه، جنگ‌وصلح، جنایات و مکافات، بلندی‌های بادگیر، غرور و تعصب، جین ایر، بینوایان، آنا کارنینا، آلیس در سرزمین عجایب، زنان کوچک، بربادرفته، مرشد و مارگاریتا، آنه شرلی.
در واقع این نشر، مجموعه‌ی بی‌نظیری از بهترین‌ها را در قالب خلاصه‌ی کتاب به خوانندگان ارائه کرده است. ویژگی خلاصه‌ی کتاب اینست که مخاطب با چکیده و اصل مطلب آشنا می‌شود. سبک نوشتاری آثار کلاسیک با جزییات بسیار زیاد است، به همین دلیل اضافه‌گویی و جزییاتی در داستان وجود دارد که گاهی از حوصله‌ی خواننده نیز خارج می‌شود. برای مثال می‌توان به کتاب «آنا کارنینا» اشاره کرد که در یک فصل از کتاب به توضیح و توصیف کشاورزی و ابزار و ادوات آن پرداخته که خواندنش برای همه خوشایند نیست و حوصله‌بر است. خود حوصله‌داشتن مبحث دیگری است که می‌شود درباره‌اش صحبت کرد. در این زمانه‌ی پرمشغله‌ی انسان امروزی، حوصله‌ی خواندن کتاب‌های قطور کم است و بی‌تعارف باید گفت «آدم‌ها از خواندن کتاب حجیم می‌ترسند». بنابراین خلاصه‌ی کتاب می‌تواند کمکی باشد به افرادی که اهل مطالعه‌اند و از خوانش لذت می‌برند و لحظه‌ای کتاب از دست‌شان زمین گذاشته نمی‌شود؛ تعداد صفحات کتاب خلاصه‌شده از اسمش هم پیداست که کم است و در زمان کوتاهی خوانده می‌شود. البته شاید عده‌ای هم نقدی بر این خلاصه‌ها داشته باشند اما پاسخ روشن است که همه‌ی سلیقه‌ها را باید در نظر گرفت. خلاصه‌ی کتاب، شیره‌ی وجودی داستان را به جان خواننده تزریق می‌کند و در واقع مخاطب اصل ماجرا دستش می‌آید و چه بسا رغبتی ایجاد شود برای خواندن کتاب اصلی!
لوییس کارول، ریاضی‌دانی بود که با ذوق نویسندگی‌اش، شخصیتی به نام آلیس آفرید و او را از تکرار رویدادهای روزمره بیرون کشید و وارد دنیایی از شگفتی‌های موجودات عجیب‌وغریب کرد. رمان فانتری «آلیس در سرزمین عجایب» با اشاره‌های مختلف به مفاهیم ریاضی، بازی با کلمات و خیال‌پردازی همراه است و هر خواننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. آلیس، ما را به یاد رویاها و خیال‌پردازی‌های کودکانه‌ی خود می‌اندازد و تلنگری به دنیای فراموش‌شده‌ی کودکی‌مان می‌زند. داستان آلیس حتماً باید برای کودکان امروز نیز خوانده شود، زیرا این داستان پر از مفاهیم اخلاقی و اجتماعی است و کودک با ذهن کنجکاوی که دارد، با آلیس هم‌ذات‌پنداری کرده و خود را در آن موقعیت جادویی قرار می‌دهد و با ترس‌ها، دوست‌داشتن‌ها و مشکلات دنیای عجیب آلیس آشنا می‌شود که بسیار هم برایش جذاب خواهد بود. وقتی مفاهیم این‌چنینی در قالب داستان و به طور غیرمستقیم برای کودک گفته می‌شود، تاثیر بیش‌تری بر شخصیت و زندگی حال و آینده‌ی او دارد. در نسخه‌ی خلاصه‌شده این کتاب که نشر نفیر چاپ کرده، ترجمه‌ی روان خانم مریم سودایی خوانش کتاب را راحت‌تر کرده و حس خوب خواندن آثار کلاسیک جهان را برای مخاطب به یادگار باقی می‌گذارد.
