تلاش کردیم بی‌قضاوت، مخاطب را آگاه کنیم
نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «پسر انسان» با همت گروه سینمایی هنر و تجربه در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی پروژه، جلسه نقد و بررسی فیلم سینمایی «پسر انسان» با حضور سپیده میرحسینی (کارگردان و نویسنده)، وحید دلیلی (سرمایه‌گذار و تهیه‌کننده)، طهماسب صلح‌جو (منتقد)، پریا مردانیان (بازیگر) و شهرام نجاریان (فیلمبردار) دیروز، یکشنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۲ در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
میرحسینی ابتدا ضمن تشکر از حضور بیژن بیرنگ، قربان نجفی، فرید سجادحسینی، سامان ارسطو و امیر زبده درباره این‌که چطور شد به سراغ سوژه تطبیق جنسیت در اولین فیلمش رفته،گفت: من همیشه به موضوعات خاص علاقه داشته‌ام، هرچند موضوع تطبیق جنسیت برای من پایان کار نبود. دوست داشتم به این بهانه به این موضوع بپردازم که ما باید فراتر از جنسیت به انسان‌ها نگاه کنیم.
دلیلی درباره هدف از سرمایه‌گذاری در فیلم «پسر انسان» گفت: پرداختن به مقوله انسانیت فارغ از جنسیت ما، در حوزه مسئولیت اجتماعی برای من تعریف می‌شد. بعد از این موضوع، ورود به بازار بین‌الملل و رسیدن به اهدافی که در این حوزه برای خودمان ترسیم کرده‌ایم، هدف دوم من است.
صلح‌جو با اشاره به این‌که بار دوم است که به تماشای فیلم «پسر انسان» نشسته، توضیح داد: به نظرم رسید این فیلم از آن فیلم‌هایی است که باید دو بار تماشا کرد، چون در بار دوم است که بیشتر می‌تواند با مخاطب ارتباط بگیرد.
او ادامه داد:«پسر انسان» فیلم تاثیرگذار اما از نظر ارتباط حسی با تماشاگر فیلم سختی است. علت این اتفاق هم این است که اگر بخواهیم آن را در قواعد ژانر بررسی کنیم،«پسر انسان» یک درام خانوادگی است که با یک بحران خانواده را وارد چالش می‌کند. تماشاگر هم خواه‌ناخواه باید از این حوادث و کشمکش‌هایی که اتفاق می‌افتد یک نتیجه‌ای بگیرد، ولی این فیلم با سوژه‌ای که دارد، قواعد ژانر را به هم می‌زند، چون اتفاقی که این خانواده را دچار بحران می‌کند، در اختیار انسان نیست و نمی‌تواند به تماشاگر راه‌حلی ارائه بدهد.
صلح‌جو تاکید کرد: در این فیلم هیچ‌کدام از شخصیت‌ها مقصر نیستند و این تقدیر است. هیچ‌کدام از شخصیت‌ها ضدقهرمان نیستند. این بحران تأثیر بسیار تراژیکی بر خانواده دارد و نمی‌توانیم به آسانی برای آن راه‌حلی پیدا بکنیم. شخصیت تراژیک فیلم هم آرمیتا، دختر خانواده است، چون با این‌که در انتهای فیلم به یک راه‌حل موقت می‌رسیم، ولی اگر حقیقت آشکار می‌شد، جهان او به هم می‌ریخت.
کارگردان فیلم «پسر انسان» در ادامه صحبت‌های منتقد جلسه گفت: به سوژه‌ای که دستمایه این فیلم قرار دادم چه در سینمای ایران و چه در سینمای جهان کم پرداخته شده بود. در شکل و فرم فیلم‌برداری هم شخصیت‌ها برایم بسیار مهم‌تر بودند و می‌خواستم مخاطب هم‌ذات‌پنداری بیش‌تری با شخصیت‌ها داشته باشد. به همین دلیل بیشتر نماها کلوزآپ یا اکستریم کلوزآپ است. حتی قاب را طوری انتخاب کردیم تا بتوانیم در فشار و تنگنابودن شخصیت‌های‌مان را منتقل بکنیم.
دلیلی با بیان این‌که موضوعِ فیلم «پسر انسان» است که آن را متفاوت می‌کند، توضیح داد: جدای از مسائل فنی و دیدگاه‌هایی که درباره محتوای فیلم وجود دارد، فیلم به این فرهنگ کمک می‌کند که اگر ما دارای هویت جنسی خاصی هستیم، بدون ترس از قضاوت جامعه بتوانیم آن را عیان کنیم.«پسر انسان» به دنبال این است تابویی را که در رابطه با تطبیق جنسیت در ایران و دیگر کشورها حاکم استريال بشکند و این مرزبندی‌ها را تغییر بدهد.
او ادامه داد: ما هر چه‌قدر بتوانیم در این زمینه کار بکنیم، می‌توانیم به گسترش این فرهنگ کمک بکنیم. بخش محدودی از جامعه با این موضوع درگیر است، ولی همین افراد هم به دلیل ترس از قضاوت خانواده و جامعه نمی‌توانند شرایط‌شان را عنوان بکنند. امیدواریم این فیلم بیشتر دیده بشود و بتواند به خانواده‌هایی که با چنین مسائلی روبه‌رو هستند،کمک بکند تا بیشتر با فرزندان‌شان همراه بشوند.
دلیلی با اشاره به این‌که حتی بعد از پروسه تطبیق جنسیت برخی از افراد دچار مشکل می‌شوند، تاکید کرد: گاهی افرادی که توانسته‌اند هویت جسمی‌شان را با روحشان تطبیق بدهند، باز هم در معرض قضاوت جامعه قرار می‌گیرند و دچار افسردگی و مشکلات روحی می‌شوند. این درد بزرگی است، چون او با شهامت دست به این اقدام زده، ولی باز دچار بحران روحی مجدد می‌شود.
نجاریان، فیلمبردار «پسر انسان» هم در این‌باره گفت: باید اعتراف بکنم که بعد از خواندن فیلم‌نامه توجه‌ام به موضوع تطبیق جنسیت جلب شد و سراغ تحقیق درباره آن رفتم. به عنوان مخاطب عام، هیچ اطلاعاتی درباره این موضوع نداشتم. این فیلم حداقل کاری که انجام داده،گسترش آگاهی درباره مشکلات جنسیتی این افراد است.
او در ادامه عنوان کرد:«پسر انسان» بدون قضاوت قصه‌ای را بازگو می‌کند تا مخاطب بداند افرادی که نیاز به تطبیق جنسیت دارند، درگیر چه نوع مشکلاتی هستند. ما در ساخت هم به این موضوع توجه کردیم، در این فیلم شخصیت‌ها با هم برابر هستند و در تصویر تلاش کردیم به سمت هیچ‌کدام از شخصیت‌ها نرویم.
پریا مردانیان درباره فیلم «پسر انسان» گفت: نکته‌ای که در مورد این فیلم و شخصیت آرمیتا دوست داشتم، در دیالوگی بود که خود آرمیتا هم بیان می‌کرد، این‌که هر انسانی می‌تواند انتخاب بکند که چطور زندگی بکند.
او درباره نقشش بیان کرد: آرمیتا تنها شخصیتی است که هر سه شخصیت دیگر فیلم را به هم متصل می‌کند. او موزیسین است و به خاطر فضای شادی که دارد می‌تواند فضای فیلم را بشکند. دوست داشتم این را هم بگویم که من درام را ۱۰ روز یاد گرفتم.
مردانیان درباره موقعیتی که آرمیتا در قصه فیلم داشت،گفت: ارتباط من با پدر خودم بسیار صمیمی است، حتی بیشتر از اهورای فیلم.
دلیلی با اشاره به جلسه بررسی چالش‌های تطبیق جنسیت که با حضور روان‌شناسان، روان‌پزشکان و مددکار اجتماعی فعال در این حوزه هفته گذشته برگزار شد،گفت: با توجه به مسائلی که متخصصان این حوزه در جلسه گذشته مطرح کردند،کسانی که دارای هویت جنسی پنهانی هستند قدرت اختیار یا انتخابی نداشتند. آن‌ها در جبر قرار گرفته‌اند و فقط به دنبال این هستند که پوسته ظاهری و بیرونی‌شان را با روحشان تطابق بدهند.
او ادامه داد: این افراد فقط به دلیل هنجارها و ارزش‌های جامعه ماست که نمی‌توانند خود حقیقی‌شان را عنوان بکنند.
در ادامه این نشست، عوامل فیلم و منتقد جلسه به پرسش‌های مخاطبان حاضر در جلسه پاسخ دادند.
فیلم سینمایی «پسر انسان» در سینماهای منتخب گروه سینمایی هنر و تجربه در حال اکران است.
