«اتاق معلمان» در مسیر اخلاق، امید و آرمانگرایی
هشتمین رویداد اکران ایوان، در شب اعلام نتایج اسکار، با نمایش و نقد و بررسی فیلم سینمایی «اتاق معلمان» درامی از سینمای آلمان به کارگردانی ایلکِر جاتاک، یکی از نامزدهای اسکار و با حضور علیرضا صمدی (کارگردان) کاوه ایمانی ( تدوینگر) و سحر عصرآزاد (منتقد و نویسنده سینما) در ایوان ربط برگزار شد.
به گزارش روابطعمومی ایوان ربط، در ابتدای این نشست سحر عصرآزاد مدت زمان این فیلم را یک زمان متعارف برای یک فیلم درام در لوکیشنی محدود بین سه گروه از افراد یعنی معلمان، دانشآموزان و والدین دانست و گفت: فیلم با وجود اینکه یک قصه رئال دارد اما کدگذاری ها و کاشت هایی نیز داراست و به عنوان یک جامعه تمثیلی در نظر گرفته می شود و به همه آن چیزی که در لایه روی قصه وجود دارد قابل تعمیم است که کارگردان نیز این نکته را درمورد فیلمش تائید میکند که عامدانه قصد داشته یک شمایلی از یک اجتماع بزرگ را ترسیم کند و هدف اصلی قصه به چالش کشیدن اخلاق و قضاوت است.

این منتقد و نویسنده سینمایی در ادامه از حفظ تعادل این فیلم در حرکت بین قصه رئال و ارجاع پذیرش اضافه کرد: شخصیت پردازی های فیلم به دلیل استفاده از شخصیت های خاکستری که هر کدام درصدی از خطا و لغزش را مانند همه انسان های زمینی دارند، مدرن هستند و با وجود مرکزیت یافتن شخصیت کارلا این نکته خیلی قابل بحث و باعث مدرن و به روز بودن فیلم شده است.
کارگردان جوان فیلم «صحنه زنی» علیرضا صمدی با جذاب خواندن این فیلم درباره کارگردانی و تدوین آن که در عین سادگی پیچیده است، خاطرنشان کرد: این فیلم برای من یادآور فیلم کلاس درس ساخته لورانس کانته است که برنده جایزه نخل 2008 بوده است. در جامعه شناسی دو مفهوم کلیدی در دموکراسی داریم، اخلاق و امید. فیلم با تصویرکشیدن روابط انسانی بین شخصیتها تمامی مفاهیمی را که تا به امروز به آن رساندهایم به چالش میکشد.
صمدی با نقل جمله «سیئات فردی حسنات جمعی است» از بزرگان حوزه فلسفه اخلاق توضیح میدهد:گاهی بدیهای فردی به خوبی جمعی منجر میشود و از نظر من در این فیلم برعکس این مفهوم نمایش داده شده؛ یعنی خوبیهای فردی و آرمانگرای شخصیت اصلی که می خواهد روی آرمانش بایستد تبدیل میشود به سیئات جمعی و مدرسه کاملاً با بحران روبهرو میشود. فیلم یک چیزی را در علم اخلاق برعکس میکند و همین نکته، فیلم را برای من جذاب کرده و فکر میکنم این فیلم به همین دلیل میتواند جایزه دریافت کند. چون تمام مبناهای اخلاقی را که سالهاست مورد بحث بودهاند به چالش میکشد.
سحر عصرآزاد سادگی و بیآلایشی کارگردانی فیلم را نکته مهمی دانسته و با اشاره به تک لوکیشنبودن فیلم و شخصیتهای بسیاری که هر کدام نماینده یک قشر و جمعی هستند، اضافه میکند: حتی نوشتن این درام روی کاغذ برای نویسندگان و برای کارگردان چالش بزرگی بوده که منجر به این روند جذاب شده است.
او در ادامه به چندزبانهبودن فیلم اشاره کرد و گفت: این اتفاق را عامدانه میدانم که بیانگر در کنار هم قرارگرفتن افراد، قومیتها و مهاجران مختلف است. به نظرم کارگردان عامدانه تصمیم بر تشدیدنکردن التهاب درامی که پیش میبرد دارد و با چشمپوشی از به رخکشیدن نقش کارگردانی خود فیلم را بر محور کشمکشهای شخصیت کارلا پیش برده است.

علیرضا صمدی در ادامه اضافه میکند: در نگاه اول این فیلمنامه روی یک خط پیش میرود و با بحران های گرههای کلاسیک روبهرو نیستیم و از همین رو همهچیز به نحوه کارگردانیکردن برمیگردد که چگونه در همین جزئیات بحران به وجود میآورد.
صمدی در ادامه با اشاره به چهار به سه بودن سه فیلم خارجی امسال از پنج فیلم کاندیدای اسکار آن را نشانه بازگشت سینما از آن پرده عریض میداند و خاطرنشان میکند: انتخاب پلان های مدیوم شات به جای لانگشات به خاطر مهمتربودن احوالات درونی شخصیت برای کارگردان است. اگر مشابه این فیلم در ایران ساخته میشد، منتقدان آن را به دلیل نداشتن لانگ شات، یک تله فیلم می خواندند. اما در این فیلم استفاده از مدیوم شات و مدیوم کلوز برای رسیدن به احوالات درون آدم ها استفاده شده است و در کنار آن حرکات دوربین نیز عجیب است. دو سکانس فیلم جذاب است؛ یکی سکانسی که کارلا تمام افراد را با همان لباس مادر اسکار می بیند و دومی سکانسی که کارلا با ورود به کلاس از همه می خواهد فریاد بزنند و این نشانه تبحر کارگردان است که در عین سادگی و بدون به رخ کشیدن فن های کارگردانی خود، قصه خود را تعریف می کند و مخاطب را با خود همراه می کند. در این فیلم شخصیت محور با کارلای آرمان گرا همراه می شویم که در مسیر آرمانش با چه بحرانی مواجه شده است. کارگردانی فیلم برای پرده سینما کاملاً جسورانه و پلانهای فیلم غیرساده است.
سحر عصرآزاد با تحسین سکانس فریاد زدن کارلا در کلاس افزود: به نظرم کارلا با این فرافکنی دراماتیک و کارآمد پیش از دانشآموزان به خودش فرصت فریاد زدن داده است.
کاوه ایمانی تدوینگر با سابقه سینمای ایران نیز در ادامه این نشست گفت: فیلمساز به شدت تحت تاثیر آثار اصغر فرهادی است و تک لوکیشن بودن و تاکید بر قضاوت در فیلم نیز نشانههای این وامداری از فیلمهای اصغر فرهادی است. چراکه مهم ترین نکته در فیلمسازی، فیلمنامه است.
ایمانی در ادامه با اشاره به بازی گرفتن از کودکان و نوجوانان افزود: این نشانههای تبحر کارگردان است و موسیقی فیلم موتیف تکرارشونده دارد و برای نشاندادن اضطراب یک موتیف پخش میشود و در چند جای دیگر فیلم همین موتیف تکرار میشود. دو سکانس محبوب فیلم از نظر من، سکانس مواجهه کارلا با دیدن تمام افراد با لباس مشابه مادر اسکار است و دیگری سکانس آشفتگی کارلا و پناهبردنش به دستشویی و نفسکشیدن در کیسه زباله است.