خطِ هر شخص، نشانه شخصیت اوست
احمدرضا حجارزاده: این روزها نگارخانه «گل‌های داوودی» میزبان نمایشگاه گروهی هنرهای تجسمی «هونام» است که آثار دیدنی و تحسین‌برانگیز بسیاری از هنرمندان جوان را در خود جای داده است.«ندا قزوینه» یکی از همان هنرمندان است که با ارائه آثاری در رشته خوشنویسی در این نمایشگاه شرکت کرده و جالب این‌که یکی از آثارش در روز افتتاحیه‌ی نمایشگاه به فروش رفت! قزوینه متولد 30 شهریورماه ۱۳۷۴ در تهران و اولین فرزند خانواده بوده و فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی و کارشناسی حسابداری است. او همچنین عضو دوره ممتاز خوشنویسی انجمن خوش‌نویسان ایران است. به بهانه حضور ندا قزوینه در این نمایشگاه، با او به گپ‌وگفت نشستیم.
ـ ـ ـ
- خوشنویسی را از چه سنی و نزد کدام اساتید آغاز کردید؟ غیر از خوشنویسی در هنر دیگری هم فعالیت دارید؟
ـ خوشنویسی را تابستان سال ۱۴۰۰ در ۲۶ سالگی آغاز کردم. ابتدا هشت‌ماه در انجمن خوش‌نویسان رباط‌کریم و سپس برای پیشرفت و ادامه‌دادن هنر خوشنویسی و به ثمررساندن آن عضو انجمن خوش‌نویسان جنت‌آباد شدم و نزد استاد یادگار خیام گرامی آموزش دیدم. می‌توان گفت علاقه و استعداد ذاتی به هنر خوشنویسی در همان دوران کودکی،که مداد در دست می‌گرفتم و پشت ورقه‌هایی که پدرم از شرکت گاز می‌آورد، خط‌خطی‌هایی می‌کشیدم شکل گرفت. همان خط‌خطی‌ها در مدرسه باعث تفاوت و برتری در نقاشی و خطم نسبت به دیگر دانش‌آموزان شده بود. این روند تا سال آخر دانشگاه مورد توجه اساتید، معلمان و خانواده و اقوام بود اما تا سال۱۴۰۰ هیچ اطلاعی از انجمن خوش‌نویسان کشور نداشتم تا این‌که در فضای مجازی با آن آشنا شدم و به صورت آکادمیک شروع به فعالیت در هنر خوشنویسی کردم. غیر از خوشنویسی، به موسیقی و طراحی نیز علاقه‌مندم و دستی در طراحی و نقاشی هم دارم.
- احساس و ارتباط شما نسبت به خوشنویسی چگونه است؟ این هنر چه تاثیری بر روان و سبک زندگی شما داشته؟
ـ می‌توان گفت خوشنویسی جزیی از من شده، مثل یک روح در دو کالبد ارتباط عمیق و جدایی‌ناپذیر خوشنویسی در تمام جنبه‌های زندگی فردی، اجتماعی و روحی‌ام مشهود است. خوشنویسی یک دوست، معلم راهنما و عشقی جدایی‌ناپذیر است. هر شعری که تحریر می‌شود، ملکه ذهنم می‌شود و آن شعر و مطلب را درک و سپس در زندگی اجرا می‌کنم. نوشتن مفردات برای بارها سبب می‌شود، دقت و تمرکزم بیش‌تر بشود و مسائل را در زندگی با دقت بیش‌تری تحلیل بکنم. صبر و آرامش را به انسان هدیه می‌دهد،گویی با تمام شاعران زندگی کرده‌ایم.گزینش‌کردن افراد، آداب و کمال را برای ما به ارمغان می‌آورد. در حین نوشتن از تمام دنیا دورمان می‌کند. به قول «کورت ونه‌گات»: به سمت هنر بروید، نه لزوماً به عنوان شغل و با هدف پول‌درآوردن. انواع هنرها راهی بسیار انسانی هستند برای تحمل‌پذیرکردن زندگی.
- آثارتان در نمایشگاه «هونام»، از چه سبک و تکنیکی برخوردارند؟
ـ در این نمایشگاه،که با مدیریت دکتر داودی برگزار شد، دو اثر خوشنویسی در قالب چلیپا و به سبک معاصر و با خط نستعلیق و شکسته ـ نستعلیق ارائه کردم.
- گویا شرکت در این نمایشگاه، نخستین حضور شما در نمایشگاه تجسمی است. آثارتان در این نمایشگاه با چه بازخوردی از سوی تماشاگران عام و خاص روبه‌رو شد؟
ـ بله، این اولین حضورم در نمایشگاه گروهی است. یکی از دلایل بازخورد مثبت و به دل‌نشستن اثر در چشم و دل بیننده، همان اصول خوش‌نویسی‌شان و صفای خوش‌نویس و قوت دست است که شاهد بیان این نکات در نظر بینندگان و عموم مردم در نمایشگاه و همین‌طور آثار دیگرم هستم. زمانی که مخاطب چشمش به اثر هنری دوخته می‌شود، عکس با آثارم گرفته می‌شود و جمعی درباره هنری که خلق کرده‌ام، نظرات زیبا و انرژی مثبت می‌دهند، برایم باعث افتخار و خوشحالی است.
- چرا تاکنون اقدام به برگزاری نمایشگاه انفرادی نکرده‌اید؟
ـ گُل با تمام زیبایی‌اش را می‌توانم با خوشنویسی قیاس بکنم. یک گُل ابتدا غنچه‌ای‌ست که باید بشکفد و آن زیبایی را در معرض دید بگذارد. خوشنویسی هم بسیار زمان می‌برد تا خطی زیبا را در معرض عموم بگذارید، تا جایی که با انگشتی پینه‌بسته خطی زیبا را خلق بکنید و آن خط بشکفد. شاید کمال‌گرایی در این هنر جنبه مثبت داشته باشد. یکی از زیباترین روزها در تقویم زندگی، برایم روزی است که نمایشگاه انفرادی‌ام را برگزار می‌کنم اما با توجه به این‌که هنر خوشنویسی را باید تمام و کمال در دید عموم گذاشت، در آینده نزدیک این مهم را اجرایی خواهم ساخت.
- در اجرای سبک هنری و کارهای خوشنویسی، آیا الگوی خاصی دارید و از اساتید و پیشکسوتان الهام می‌گیرید یا سبک خاص و خلاقانه خودتان را دارید؟
ـ در هنر خوشنویسی باید به شیوه کلاسیک توجه کرد که تا می‌توان از آثار بزرگان خوشنویسی مشق نظری داشت و الگو گرفت. بنده در خط نستعلیق، از آثار غلام‌حسین امیرخانی و در خط شکسته ـ نستعلیق معاصر از آثار استاد محمد حیدری دقت نظر و عمل دارم. البته ایده و خلاقیت خودم، یعنی ترکیبی از نقاشی ایرانی نگارگری با خوشنویسی و فرم‌نویسی، می‌تواند در آینده جزیی از سبک بنده به شمار برود.
- به نظرتان خوشنویسی یک هنر تزیینی است یا می‌تواند در جریان زندگی جنبه کاربردی هم داشته باشد؟
ـ به نظرم هنر خوشنویسی علاوه بر تزئینیبودن،کاربردی است. از بدو آفرینش که ارتباط کلامی نبود، به صورت نقاشی و سپس به تحریردرآوردن خطوط روی سنگ‌نبشته‌ها و اکنون نوشتن خاطرات و تبریک‌ها و مناسبت‌ها به عنوان هدیه یا روی دیوارهای اماکن عمومی و خصوصی، تمامی اقشار جامعه شامل اساتید و دبیران و دانش‌آموزان و کارمندان با خوشنویسی و خط تحریری در ارتباطند. همچنین تابلوهای دکوراتیو خوشنویسی و نقاشی‌خط و تابلوهای کلاسیک خطاطی، بُعد تزیینی دارند. در واقع خوشنویسی دارای دو بُعد تزیینی و کاربردی‌ست که کاملاً مکمل یکدیگرند.
- راهکار و پیشنهاد شما چیست برای این‌که مردم با خوشنویسی ارتباط بهتر و بیش‌تری بگیرند یا آثار هنرمندان این رشته را در محل کار و سکونت خود نصب بکنند؟
ـ به نظرم خط هر شخص، نشان‌دهنده شخصیت اوست. اگر برای نوشتن امور روزمره خود، شروع به خوش‌خط‌نویسی بکنیم تا با تمرین و تکرار تبدیل به برنامه بشود،کم‌کم علاقه‌مند می‌شویم که خودمان خالق یک اثر خوشنویسی بشویم. هنر خوشنویسی می‌تواند سلیقه عام و خاص باشد، چون در هر سبک و شیوه‌ای و روی اشیا، پارچه، بوم و … قابل اجراست اما با توجه به ذوق هنری و شخصیت هر فرد بیننده، می‌تواند در قالب متفاوتی ارائه بشود. تا علاقه‌مند به زیبایی‌شناسی نباشیم، نمی‌توانیم قطعه یا کلکسیونی زیبا از هر اثر هنری داشته باشیم. اگر با شعر و ادبیات آشنا باشیم، می‌توانیم این علاقه‌مندی را به قوه بصری تبدیل بکنیم که نتیجه‌اش یک اثر خوشنویسی است.
- معمولاً برای خلق تابلو جدید، چه جمله‌ها یا اشعاری را خوشنویسی می‌کنید؟ خودتان به آثار کدام شاعر برای خواندن و خوشنویسی علاقه‌مندید؟
ـ برای اثر خوشنویسی، جملات و اشعاری را که عرفانی و متناسب با اقتضای زمان هستند یا در آنها پند و روشی برای گذران زندگی و ارتباطات آدمی دارند، انتخاب می‌کنم.گاهی نیز اشعاری که درد و رنج اجتماعی و حیات انسان را یادآور می‌شوند. البته با توجه به شعر خوشنویسی، باید به ترکیب خط توجه ویژه‌ای داشت. همان‌قدرکه به خوشنویسی علاقه‌مندم، شیفته و دل‌باخته ادبیات و شعر هستم و خودم نیز در نوشتن شعر دستی بر قلم دارم. اشعار حافظ بسیار منقلبم می‌کند. انگار اشعار او را زندگی می‌کنم. همچنین اشعار سهراب سپهری مرا به سفر در همان ظرف زمان و مکان می‌برد.
- در پایان اگر حرف یا نکته ناگفته‌ای مانده، بفرمایید.
ـ سپاس‌گزار پدر و مادر عزیزم هستم که همیشه حمایت‌شان شامل حالم بوده و برایم بستری فراهم کردند تا به آن‌چه می‌خواهم و می‌توانم برسم. از خودم سپاس‌گزارم که برای رسیدن به عشق و علاقه‌ام در هنر خوشنویسی، از ممارست و تلاش دست برنداشتم و این مسیر را با توکل‌کردن بر خدا استوارتر ادامه می‌دهم. من معتقدم اگر آرزو یا هدفی دارید، باید برایش تلاش بکنید، چون:«گُلِ توفیق به دست آید از اندیشه اگر/ آبش امید و زمینش همه همت باشد».
