مش‌قاسم گوسفندی؛ گره‌گشای سنگلج
سهیلا انصاری: «قاسم پورپهلوان» ملقب به «مش‌قاسم گوسفندی» یکی از اهالی سنگلج بوده که در این محله قهوه‌خانه‌ای داشته که هنوز هم این مغازه با نام قهوه‌خانه مش‌قاسم گوسفندی پابرجاست.
شاید این سوال برای مردم پیش بیاید که مش‌قاسم گوسفندی چه کسی بود و چرا این لقب را به او داده‌اند؟
حمیدرضا نارنجی‌نژاد، عضو هیئت‌مدیره انجمن سنگلج، درباره مش‌قاسم گوسفندی می‌گوید:«مش‌قاسم از پهلوان‌های بنام محله سنگلج بود که قهوه‌خانه‌ای پر از مهر و بسیار باصفا داشت. هر کسی در زندگی به گره یا مشکلی برمی‌خورد یا از چیزی یا کسی ناراحت می‌شد، نخستین‌جایی که می‌توانست برای دادخواهی، درد دل و گره‌گشایی قدم بگذارد قهوه‌خانه مش‌قاسم بود. در زمان حیات مش‌قاسم مشکلات اهالی محل با پادرمیانی و وساطتت مش‌قاسم حل می‌شد و خبری از محکمه و کلانتری نبود. تازمانی که مش‌قاسم گوسفندی زنده بود، هیچ قهر و دعوا یا کینه و کدورتی به کلانتری ختم نمی‌شد. ایشان از پهلوان‌هایی بود که حدود پنجاه سال قبل فوت شده است. طبق خاطراتی که پدرم برایمان تعریف کرده، لقب مش‌قاسم گوسفندی را زمانی به او دادند که آتش‌سوزی در پشت قهوه‌خانه مش‌قاسم رخ داد و سر و صدایی که از این حادثه در محل به پا شد، مش‌قاسم را به بیرون از مغازه کشاند. مش‌قاسم می‌پرسد چرا مردم هراسان هستند؟ چه خبر شده؟ به او می‌گویند کاروانسرایی که پشت سر شماست، آتش گرفته است. مش‌قاسم می‌پرسد کسی هم آن‌جا بوده؟ می‌گویند مردم از آن‌جا خارج شده‌اند. فقط چند تا گوسفند در طویله مانده است. مش‌قاسم که این ماجرا را می‌شنود، روی لباس‌ها و بدن خود آب می‌ریزد و سر و رویش را خیس می‌کند و به دل آتش می‌زند و گوسفندان را از داخل آتش بیرون می‌آورد و نجات می‌دهد. این داستان مرام و معرفت و پهلوانی مش‌قاسم بوده که حتی نمی‌گذاشت به حیوانات آسیبی برسد. بعد از این ماجرا، مردم سنگلج این لقب را به او دادند».
مرام مش‌قاسم در محله زبانزد بود. با این‌که ایشان فرد ثروتمندی نبودند اما همیشه به فکر اهالی محل بود و
به افرادی که پشت دخل و در قهوه‌خانه بودند، توصیه می‌کرد هیچ‌وقت تعداد چای مشتری‌ها را نشمارند و
پول یک چایی را از مردم بگیرند! او همیشه و در همه‌حال دستگیر مستمندان و بی‌بضاعت‌های محل بوده است.
مغازه و قهوه‌خانه مش‌قاسم به دوران قاجار تعلق داشت. زمانی که مغازه به دست ایشان می‌افتد سقف‌های گرد و مضربی داشته که هنگام بازسازی فقط جلو آن را توانستند بازسازی بکنند. بقیه آن ریخته بوده و در قدیمی چوبی قهوه‌خانه مش‌قاسم هنوز پابرجاست و پلاک ثبت سنگلج و آب روی آن خورده و میخ شده است.کلون‌ها هنوز سر جایشان هستند.
صاحب خوش‌ذوق جدید این قهوه‌خانه یکی از بچه‌محل‌های قدیمی سنگلج و باستانی‌کار است. ایشان در چوبی قدیمی را به داخل مغازه انتقال داده و یک در کرکره‌ای و آهنی جایگزین آن کرده است.
بنا به گفته نارنجی‌نژاد، تعداد خیران محله سنگلج و افراد بامرام و بامعرفت مثل مش‌قاسم گوسفندی غیرقابل شمارشند. برای مثال، حاج‌احمد صالح، مداح هیئت محبان‌الزهرا، حاج‌محمد دادکان، حاج‌محمدرضا طالقانی، حاج‌محمدحسین فرح‌بخش و حاج‌عباس ابوالقاسمی که به تازگی از دنیا رفت، از خیّران نامدار محله سنگلج بوده‌اند.
