اغلب آدم‌ها، ناخواسته هنرمند «دودِل» هستند!
به تازگی نمایشگاه گروهی هنرهای تجسمی «خورشیدِ مربع» با کیوریتوری سپیده مهرگان، در گالری «هفتا» (برج میلاد) تهران برگزار شده است. یکی از هنرمندان حاضر در نمایشگاه، محمدمهدی علومی بود؛ هنرمندی متولد سال 1344 در یزد و دانش‌آموخته دکترای تخصصی جراحی دامپزشکی از دانشگاه شیراز و عضو هیأت علمی بخش جراحی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان.
این هنرمند یادداشتی به مناسبت حضورش در نمایشگاه گروهی «خورشید مربع» در اختیار ما قرار داده است.
***
سال‌ها پیش در دوران دانشجویی به طور جدی طراحی و نقاشی را دنبال می‌کردم و به همین دلیل کم‌وبیش با فرم و ترکیب‌بندی آشنا بودم اما سال‌ها بود کار هنری جدی را دنبال نکرده بودم. شکل‌های انتزاعی را که با عنوان هنر دودِل (Doodle art) معروفند،گاه روی کاغذ با مداد یا خودکار ترسیم می‌کردم. هنر دودل شکلی از بیان هنری شامل خطوطی‌ست که اغلب بدون هدف خاصی ترسیم می‌شود و هنرمند در بیش‌تر موارد نسبت به نتیجه نهایی کار ایده مشخصی ندارد و به تدریج و با پیشرفت کار فرم‌ها نمایان می‌شوند. این خطوط در نهایت می‌توانند در قالب الگوهای آبستره یا تصاویر و اشکال خاصی ارائه بشوند. اغلب آدم‌ها تجربه کار دودِل را به صورت ناخودآگاه دارند. زمانی که با تلفن یا گوشی همراه خود صحبت و روی کاغذ ناخودآگاه خطوط یا منحنی‌هایی را ترسیم می‌کنید یا گاهی که در تنهایی به موضوعی فکر می‌کنید اما دست‌تان مشغول خط‌خطی‌کردن است، در واقع دارید دودِل خلق می‌کنید.کافی‌ست کمی با دقت در آن خط‌خطی‌ها نگاه کنید و شکل‌ها و فرم‌ها را در آنها بیابید، آنها را تقویت کنید و گاه چاشنی رنگ را به آن اضافه کنید: این دودِل است! احساس می‌کنم این نوع تصویرسازی بخصوص شکل آزاد و آبستره آن، نوعی برون‌ریزی ذهنی و روانی‌ست و به من آرامش عمیقی می‌دهد.
از آن‌جایی که این ترسیم‌ها در واقع خطوط پرپیچ وخمی بودند که در کنار هم قرار می‌گرفتند، ایده مفتول به عنوان یک خط صاف،که قابلیت تبدیل‌شدن به اشکال پیچ در پیچ داشت، در ذهنم شکل گرفت و به تدریج تبدیل به مجموعه آثاری شد که مهرماه امسال در قالب یک نمایشگاه انفرادی به نام «پیچ در پیچ» در گالری «ارغوان» شهر کرمان به نمایش درآمد و یکی از آنها در نمایشگاه گروهی «خورشید مربع» به نمایش گذاشته شد. اثری که در این نمایشگاه به نمایش درآمد،«تش‌بوم» یا «آتش بر بام» نام دارد. این اثر، خَلقِ نمادینِ یکی از مناسک آیینی ایران باستان است که هنوز در برخی مناطق ایران بخصوص توسط هموطنان زرتشتی در شب سال نو اجرا می‌شود: برافروختن آتش بر بام‌ها که نماد گرما و رویش و پایان فصل سرماست و به نوعی یاری‌رساندن به مادر زمین برای گرم‌شدن و باروری. قسمت اعظم این اثر به شکل مفتول یک‌تکه خلق شده، به این معنی که بدون برش مفتول، صرفاً با خم‌کردن ایجاد شده است. در این اثر تلاش شده فضای معماری سنتی ایران به شکل نمادین با قوس‌ها و پیچش‌های آن در کنار فرم‌هایی که تداعی‌کننده رویش و گیاه است، خلق بشود. زمینه سیاه کار نماد شب است و هلال ماه در گوشه سمت راست کار در آسمان شب می‌درخشد.
من نام این تکنیک را wire doodle art گذاشته‌ام: استفاده از مفتول برای خلق آثار با تکنیک doodling. این شیوه استفاده از مفتول تا جایی که می‌دانم، برای اولین‌بار به کار گرفته شده. من بیان هنری Wire doodle art را نماد زندگی می‌دانم: از نقطه‌ای آغاز می‌کنی و گاه بدون هرگونه ایده‌ای و به تدریج، فرم‌ها و شکل‌ها پدید می‌آیند.گاه دوست داری مسیر را تغییر بدهی، خم‌ها را باز بکنی و مسیرهای جدیدی را بیافرینی.گاه آن‌چه حاصل می‌شود با آن‌چه ابتدا در ذهن داشتی ـ اگر داشتی ـ کاملاً متفاوت است. در این شیوه از بیان هنری باید در لحظه زندگی کنی و از لحظه‌های آفرینش لذت ببری. تو نمی‌دانی پایان کار چگونه خواهد شد و این خود «زندگی» است. ویژگی برجسته wire doodle همین ندانستن پایان کار است، توقف‌هایی که می‌کنی تا ادامه مسیر را بیابی،گاه مسیر را کاملاً تغییر می‌دهی و همه تلاشت این‌ست که پایان کار ـ هرچند نمی‌دانی چگونه خواهد بود ـ زیبا باشد، درست مثل زندگی.
در پایان، مراتب قدرشناسی عمیق خود را نسبت به خانم سپیده مهرگان،کیوریتور سختکوش و دل‌سوز این رویداد هنری اعلام می‌دارم و برای‌شان آرزوی تندرستی، خشنودی و سربلندی دارم. علاقه‌مندان برای دیدن آثارم می‌توانند به صفحه اینستاگرامی wire_doodle_art@ رجوع کنند.
