داریوش مودبیان: رادیو باید دیدار را به شنیدار تبدیل کند
داریوش مودبیان، نویسنده، بازیگر و کارگردان پیشکسوت رادیو، تئاتر، سینما و تلویزیون، از تجربههایش در نمایش رادیویی و چالشهای تبدیل فضای دیداری به شنیداری سخن گفت و خبر از آغاز پخش مجموعه نمایشی «دونفرهها» در رادیونمایش داد.
به گزارش روابطعمومی رادیونمایش، داریوش مودبیان درباره ماهیت نمایش رادیویی گفت: برای من نمایش رادیویی همیشه یک سؤال بوده است. تناقضی وجود دارد؛ نمایش یعنی در معرض دید قرارگرفتن و دیدن اما در رادیو ما با چشم گوش میبینیم. هر آنچه دیداری است باید تبدیل به شنیداری شود، در حالی که بخش اعظم نمایش در صحنه و به صورت دیداری مطرح میشود؛ از دکور تا نور، از چهره و پیکر بازیگر تا لباس او که شاخصههای اصلی نمایش هستند و شخصیتپردازی را باز میکنند اما رادیو حتی وقتی نمایش پخش میکند، در واقع گزارشگر است. این گزارش میتواند به جایی برسد که به نمایش تبدیل شود؛ همانگونه که گزارش ورزشی در رادیو میتواند شنونده را به استادیوم ببرد، اگر گزارشگر تیمها و قواعد بازی را بشناسد، صدای مناسبی داشته باشد و هیجان صحنه را در صدا بازتاب دهد.
وی افزود: برای نمایش رادیویی هم همین است. من همیشه باور داشتم که ما باید کاری کنیم که فقط گزارش نباشد؛ باید دیدار را به شنیدار تبدیل کنیم و بدانیم تداعی چیست و چگونه فضای دیداری را در فضای شنیداری تداعی کنیم. مهمترین عنصر در این میان گفتار و صدای بازیگر است؛ سپس افکتها و موسیقی اما در نهایت حضور بازیگر تعیینکننده است. برای همین در دورههای مختلف تجربههای گوناگونی کردم تا ببینم چطور میتوان کاری را که از عهده صحنه برمیآید، در رادیو پیاده کرد.
مودبیان در ادامه به تجربههای گذشتهاش اشاره کرد و گفت: به این نتیجه رسیدهام که ما در رادیو از نمایش موقعیت عاجزیم، چون موقعیت از آنِ صحنه است اما رادیو در داستانپردازی تواناست. در دهه ۷۰ مجموعهای از نمایشهای بزرگ دنیا را کار کردم و هنرمندانی چون علی نصیریان و آییش همراه من بودند. همچنین با زندهیاد فهیمه راستکار، رضا عمرانی، زندهیاد صدرالدین شجره و دیگران نمایشهای رادیویی را اجرا کرده بودم که اغلب ترجمههای خودم بود.
وی با اشاره به انتخاب تازه خود گفت: این بار مجموعهای را انتخاب کردم که کنش متقابل دو شخصیت در یک موقعیت نمایشی باشد؛ چیزی شبیه بازی پینگپنگ که ساعتها میتواند جذاب باشد، چون بر مبنای کنش متقابل است. برای همین مجموعهای با عنوان «دونفرهها» از آثار نویسندگان بزرگ ترجمه و تنظیم کردم و به پیشنهاد دوستان به رادیو بازگشتم. در حال حاضر فصل نخست این مجموعه در حال تولید است و سفارش برخی آثار ایرانی را هم برای دوره بعد دادهام. همچنین برای هر نمایش پیشگفتاری نوشتهام که در آغاز خوانده میشود تا مخاطب با اثر آشنا شود و سپس نمایش پخش شود.
مجموعه نمایشی «دو نفرهها» کاری از داریوش مودبیان است که پخش آن از جمعه ۱۸ مهرماه در رادیونمایش، موج افام، فرکانس ۱۰۷/۵ آغاز خواهد شد و هر نمایش جمعهها سه بار در ساعت ۸:۳۰ صبح، ۴ بعدازظهر و ۱۱ شب به روی آنتن میرود.
این مجموعه شامل نمایشهایی با دو شخصیت در یک موقعیت نمایشی است و آثاری از نویسندگان برجسته همچون اوژن لابیش، آنتون چخوف، ژرژ کورتولین، لوئیجی پیراندللو، نیکلای اورئینوف،کارل فالنتین، آرتور میلر، ویکتور اسلاوکین، علی نصیریان، لویی کالافرت،گی فواسی، ژولین سوسمان و کلود کور در آن اجرا خواهد شد.
مجموعه «دونفرهها» با حضور سهیلا غفاریراد، داریوش مودبیان، رامین پورایمان، شمسی صادقی، فریدون محرابی و محمد آقامحمدی اجرا میشود. در کنار آنان، نرگس موسیپور و محمدرضا قبادیفر طراحی و اجرای افکتها را بر عهده دارند، رضا طاهری به عنوان صدابردار حضور دارد و این مجموعه با تهیهکنندگی فرشاد آذرنیا و سردبیری امین رهبر تولید و پخش میشود.
